psychogolna2a

GŁÓWNE KIERUNKI I DZIAŁY PSYCHOLOGII 21

rolę odgrywa Dorosły, ponieważ może doprowadzić do odkrycia treści Rodzica i Dziecka, wpływu tych treści na życie, jak również pomóc w zrewidowaniu ich⁶.

5. PSYCHOLOGIA HUMANISTYCZNA

W ostatnich kilkudziesięciu latach do psychologów przychodzili i nadal jeszcze przychodzą ludzie z pytaniami, które wydają się pochodzić z filozofii, gdyż dotyczą zagadnień sensu życia. Dawniej też były te problemy, ale teraz pytania o sens stały się bardziej natarczywe.

Psychologów, którzy podjęli te problemy, zaliczamy do tzw. psychologii humanistycznej albo egzystencjalnej, ze względu na zbieżność zagadnień jak również egzystencjalistyczną koncepcję człowieka, którą w tym nurcie psychologii da się dostrzec. Mówi się tutaj też o tzw. trzeciej sile w psychologii. O ile behawioryzm akcentował wpływ środowiska zewnętrznego i możliwość manipulowania człowiekiem, a psychoanaliza - popędowość i nieświadome emocjonalne motywacje, w poważnym stopniu ograniczające ludzką wolność, o tyle psychologia humanistyczna akcentuje trzecią siłę w postaci ludzkiej aktywności. Psychologowie tej orientacji preferują holistyczne (całościowe) i personalistyczne ujęcie człowieka, które pozwala wyakcentować jego intencjonalność, podmiotowy sposób istnienia i działania oraz specyficzną dla niego zdolność do przekraczania (transcendencji) aktualnego dla siebie status ąuo oraz ograniczeń, jakie narzuca mu zewnętrzne czy wewnętrzne środowisko w realizacji tego, co możliwe, co właściwe dla niego⁷.

Centralnym tematem jest ludzkie stawanie się (being), które dokonuje się w opisanych przez Ludwiga BINSWANGERA relacjach, w jakie człowiek wchodzi ze światem natury ( Umwelt), z innymi ludźmi (Mitwelt) oraz z własnym wnętrzem (Eigenwelt).

Psychologami o orientacji egzystencjalnej, humanistycznej są: Abraham II. Maslow, Carl R. Rogers, Gordon W. Allport, Viktor E. Franki i Kazimierz Dąbrowski.

a) Ilolistyczno - dynamiczna teoria Maslowa

Abraham MASLOW (1908 -1970) studiował psychologię w Uniwersytecie Wisconsin, gdzie doktoryzował się w 1934 roku. Zastanej przez siebie psychologii zarzucał pesymistyczną, negatywną i zawężoną koncepcję człowieka⁸. Uważał, że psychologia zatrzymała się bardziej na słabościach aniżeli na sile człowieka; że poszukiwała grzechów człowieka, lekceważąc jego cnoty. O ile wcześniejsi psychologowie świadomie odcinali się od filozofii, chociaż faktycznie i tak wchodzili w jej orbitę, o tyle Maslow wyraźnie twierdzi, że odcięcie się psychologii od filozofii jest brakiem. Proponuje też poddawanie pod dyskusję