ScanImage08

Stężenia pionowe dachów kratowych stosuje się jako skratowania ST (rys. 1.30d) między sąsiednimi wiązarami. Stąd też nazywa się je również stężeniami międzywiązarowymi. Pełnią funkcję stabilizująco-usztywniającą przestrzenny układ kratowy dachu hali w kierunku podłużnym. Tężniki pionowe służą przede wszystkim do zapewnienia prawidłowego, wzajemnego ustawienia wiąza-rów podczas montażu (uniemożliwiają skręcenie, przechylenie i wywrócenie). Zadaniem pionowych tężników dachowych może być również zabezpieczenie konstrukcji dachu przed wpływem drgań i poziomych przemieszczeń pasów dolnych wiązarów podczas pracy suwnic i wciągników. Spełniają one także funkcję usztywnień zapewniających potrzebną długość wyboczeniową ściskanych części rygla dachowego, co pokazano na rys. 1.30d. Zaleca się je również stosować w miejscu załamania pasów kratownic, w celu zrównoważenia losowych wytę-żeń prostopadłych do płaszczyzny dźwigara.

Stężenia międzywiązarowe należy rozmieszczać według normy [98] w środku rozpiętości dźwigara lub gęściej, a w odniesieniu do dźwigarów ze słupkami podporowymi również w linii podpór. Odstęp między tymi stężeniami nie powinien być większy niż 15 m (rys. 1.3la, b i c). Zgodnie z normą [98] kratowe dźwigary dachowe powinny być połączone stężeniami pionowymi podłużnymi co najmniej w polach, w których występują poprzeczne stężenia połaciowe. Znaczy to, iż w uzasadnionych przypadkach stosuje się je również na całej długości dachu hali. Na przykład w halach z suwnicami o udźwigu większym niż 15 Mg należy stosować stężenia pionowe na całej długości dachu obiektu.

Pionowe stężenia podłużne kratowych dachów hali umieszcza się co najmniej tam, gdzie występują stężenia połaciowe poprzeczne (rys. 1.31 f), na całej długości obiektu (rys. 1.3ld) lub w wybranych polach (rys. Ule). Rozmieszczenie stężeń jak na rys. Ule stosuje się m.in., jeśli konstrukcja dachowa jest montowana w sposób blokowy. Każdy blok składa się z dwóch wiązarów i płatwi wraz ze stężeniami połaciowymi, a niekiedy i z pokryciem dachowym, jest ponadto zaopatrzony w pionowe stężenia podłużne. Po ustawieniu takiego zespołu konstrukcyjnego stężenia pionowe podłużne nie są najczęściej rozbierane.

Obciążenie od wiatru działające równolegle do kalenicy sprawia, że jest niezbędne zastosowanie niezależnych stężeń świetlików podłużnych (por. rys. 1.35). W celu prostego przekazania obciążeń z konstrukcji hali na fundament zaleca się stosowanie stężeń podłużnych świetlików i słupów w tym samym polu, w którym znajduje się stężenie połaciowe poprzeczne.

Układy geometryczne prętów pionowych stężeń podłużnych dachów hal pokazano na rys. 1.32. Często jako pasy górne tych tężników wykorzystuje się pręty płatwi pełnościennych. Przy małym rozstawie wiązarów w stosunku do ich wysokości stosuje się rozwiązania podane na rys. 1.32a, b. Aby uniknąć ostrych kątów wykratowari prętów tężników. jako usztywnienia podłużne dachów stosuje się kratownice pokazane na rys. 1.32c-t-h. Płatwie kratowe (używa się ich do

Rysunek 1.31. Zasady rozmieszczania pionowych stężeń podłużnych dachów kratowych hal (opis w tekście): W - wiązar, P - płatew, ST - stężenie międzywiązarowe, Ł - pręt podłużny

rozpiętości większych niż 10 m) są często wykorzystywane jako część pionowego stężenia podłużnego dachu hali (rys. I.32i). Wówczas przypodporowe węzły dolne płatwi kratowych są połączone prętem-zastrzałem z dolnym pasem rygla

a)    b)    c)    d)    e)    f)

Rysunek 1.32. Przykłady pionowych stężeń podłużnych dachów hal (opis w tekście): W - wią-zar, ST - stężenie pionowe podłużne (międzywiązarowe), Z - zastrzał, P - płatew kratowa