ScanImage150

Rozdział 19: Semiotyka strukturalna

202

riienia oznaczania w filmach fab u-larnych). ¹⁸ Ch. Metz, La grandę syntagrria-tiąue, du film narraiif „Communications” 1966, nr 8; por. też: Ch. Metz, Zagadnienia oznaczania w filmach fa bulamych.

procedury opisu możliwych form syntagmy ma być stworzenie paradygmatu — palety wszystkich form przedstawiania relacji czasowych w filmie fabularnym, spośród których może wybierać twórca. (Metz przeanalizował na potrzeby lego projektu prawie 300 klasycznych filmów hollywoodzkich). Za pomocą podstawowych kryteriów różnicujących Metz dochodzi do wyliczenia ośmiu rodzajów syntagm. Większość cech elementarnych, które tworzą system i dzięki którym można rozróżnić poszczególne rodzaje syntagm, odnosi się do czasu: chronologiczność/niechronologiczność, zorganizowane/nie-zorganizowane, sukcesywność/symultaniczność, ciągłość/nieciągłość, line-arność/alternacyjność (wyjątkiem jest tu podstawowe kryterium — liczba ujęć, syntagmy mogą bowiem być jedno- lub wieloujęciowe).

Syntagma autonomiczna

1. Ujęcie autonomiczne: ujęcie-sekwencja lub wstawki

Syntagmy

\

niech ronologiczne

chronologiczne

2. s. p aral e 1 n a 3.

nawiasowa

4. s. opisowa s-y narracyjne

5. s. alternacyjna s-y linearne

6. scena sekwencje

7. sekwencja 8. zwykła epizodyczna

Zaproponowana typologia ostatecznie nie stanowi jednak odpowiednika gramatyki w języku, lecz raczej jest retoryką, ponieważ dotyczy wyłącznie wielkich jednostek znaczących. W parę lat później Metz ograniczy rolę wielkiej syntagmatyki do funkcji jednego z wielu subkodów kina. Uczyni to w swej najważniejszej pracy semiotycznej Lcingage et cinema (1971),