Segregator2 Strona4

twardsza. Jednak, po pewnym czasie pienienie ustaje. Otwarcie butelki powoduje wydzielanie gazu z wody mineralnej.

Wnioski

1.    Bodźce mechaniczne (np. potrząsanie) obniżają rozpuszczalność C0₂ w wodzie.

2.    W zamkniętej butelce panuje stan równowagi między roztworem C0₂ w wodzie, a tlenkiem wę-gla(IV) znajdującym się nad tym roztworem [nasyconym w danych warunkach]. Potrząśnięcie powoduje wydzielenie części C0₂, co zwiększa ciśnienie w zamkniętej butelce. Wzrost ciśnienia zwiększa rozpuszczalność gazu w wodzie, dzięki czemu nadmiar C0₂ ponownie się rozpuszcza i układ wraca do stanu równowagi.

3.    Otwarcie butelki powoduje gwałtowne obniżenie ciśnienia nad roztworem. Wskutek zmiany warunków nasycony roztwór C0₂ staje się roztworem przesyconym, i nadmiar rozpuszczonego gazu wydziela się (nieodwracalnie). Wydzielanie nadmiaru C0₂ z roztworu będzie trwało do osiągnięcia nowego stanu równowagi wyznaczonego przez ciśnienie atmosferyczne.

4.    Mgiełka pojawiająca się u wylotu butelki w chwili jej otwarcia jest skroploną parą wodną. Powietrze znajdujące się w zamkniętej butelce nad roztworem jest nią nasycone. W chwili otwarcia butelki para ta ochładza się wskutek gwałtownego spadku ciśnienia i skrapla, przekształcając się w mgłę. [Zjawisko to, naz^^wane adiabatycznym rozprężaniem, znane jest jako metoda otrzymywania skroplonych gazów.]

Doświadczenie 12. (str. 51)

Efekty towarzyszące rozpuszczaniu i rozcieńczaniu substancji

Sprawdź, jak barwi się papierek uniwersalny po zanurzeniu go w wodzie (jeśli dysponujesz termometrem laboratoryjnym, zmierz także jej temperaturę). Do poszczególnych probówek z wodą wsyp po łyżeczce NH₄N0₃, NaOH i NaHC0₃. Następnie mieszaj roztwory bagietką (ostrożnie, by ich nie rozpryskiwać!), obserwując zachodzące zmiany i kontrolując (najlepiej termometrem) temperaturę cieczy w probówkach. Wlej 0,5 cm'³ H^0₄ (ostrożnie, ponieważ jest on substancją żrącą!) do probówki z wodą destylowaną i wymieszaj roztwór bagietką. Potem sprawdź jego temperaturę. Na koniec sprawdź, jak barwi się papierek uniwersalny w poszczególnych roztworach. Zanotuj swoje obserwacje i zapisz ewentualne równania reakcji.

Obserwacje

Przygotowana wcześniej woda destylowana ma w przybliżeniu temperaturę taką samą, jak otoczenie i nie zmienia koloru papierka wskaźnikowego. Użyte substancje krystaliczne rozpuszczają się w wodzie. Rozpuszczanie azotanu(V) amonu pociąga za sobą obniżenie temperatury układu, rozpuszczanie wodorotlenku sodu - wzrost temperatury. Nad roztworem NH₄N0₃ pojawia się charakterystyczny zapach amoniaku. Rozpuszczaniu stężonego kwasu siarkowego(VI) [rozcieńczaniu

63