skanuj0168

65

4

Miejsce aspiracji w życiu człowieka

Według założeń poznawczych teorii osobowości, człowiek opisywany jest jako osoba zdolna do świadomego kierowania własnym rozwojem, kształtująca zgodnie z przyjętym przez siebie systemem wartości i planem tak świat zewnętrzny, jak i samą siebie. Człowiek stara się intencjonalnie sterować własnym życiem, własnymi dążeniami i pragnieniami, chce spełniać siebie stwarzając sobie nowe szanse i warunki zaspokojenia własnych potrzeb.( Czyni tak dlatego, aby rozwijać osobowość, dzięki której będzie w stanie ustalić sens swojego istnienia przez co stanie się „jednostką, która utrzymując dystans psychiczny wobec potrzeb i pragnień, rozwija się kierując się sensem swojego istnienia”¹.

Standard waluacji podmiotowej² jest możliwy wtedy, kiedy człowiek rozumie siebie i świat, czyli widzi siebie i świat z pewnego dystansu. Taki dystans jest konieczny, aby być zdolnym do demistyfikacji stereotypów i weryfikacji swojej wiedzy osobistej oraz nadania indywidualnego sensu swojemu życiu. Standard podmiotowy skorelowany jest więc z posiadaniem przez jednostkę swojego „pola wolności”, czyli obszaru wolnych, racjonalnych i odpowiedzialnych wyborów. W tej sy-

1

K. Obuchowski, Przez galaktykę potrzeb. Psychologia dążeń ludzkich, Poznań 1995,

2

s.11

K. Obuchowski, Człowiek intencjonalny, Warszawa 1993.