strona (62)

przedstawia się następująco:
Kolejna	Wielkość obciążenia	Liczba
seria	w stosunku do ma	powtó
	ksymalnych możliwo	rzeń
	ści siłowych danego zespołu dynamicznego	w serii
1.	50%	10
2.	75%	10
3.	100%	10

Razem 30

wzmocnienie siiy właśnie w pozycjach skrajnych. Wtedy trzeba ćwiczyć w cząstkowym zakresie ruchu i do wybranej pozycji kątowej stawu dobrać odpowiednie obciążenie. Można też w kilku pozycjach kątowych tego samego stawu stosować ćwiczenia izometryczne, co pozwoli poprawić siłę w całym zakresie ruchu.

5.    Prowadząc ćwiczenia oporowe opierając się na skurczu izoto-nicznym' z wykorzystaniem systemu bioczkow^To-ciężarkowego, należy tak dobrać pozycję wyjściową, by linka łącząca ciężar z ćwiczoną kończyną była ustawiona prostopadle do osi długiej tej kończyny w połowie zakresu ruchu.

6.    Ciężar przez system bloczków i linek musi być odprowadzony poza obszar stanowiska, na którym znajduje się pacjent. Obciążenie nie może „wisieć" nad chorym. Jest to wymóg bezpieczeństwa.

Ćwiczenia oporowe od 1945 r. są w centrum zainteresowania badaczy ze względu na dużą użyteczność w kinezyterapii. Okres drugiej połowy lat czterdziestych to pierwsze próby adaptacji różnych form treningu oporowego. Badania przebiegały dwutorowo. De Lor-me i Watkins opracowali bardzo przydatną na potrzeby lecznictwa metodę treningową, opierając się na skurczu izoton.cznym. Inaczej nazywa się ją treningiem z progresywnie wzrastającymi oporami. Metodyka tego treningu

Czas przerw między seriami od 1 do 1,5 minuty, liczba dni treningowych w tygodniu — cztery. Tak więc w celu wzmocnienia jednego zespołu dynamicznego pacjent wykonuje 30 powtórzeń ruchu w pełnym zakresie w trzech seriach (po 10 powtórzeń w każdej) w ciągu jednego dnia. Obciążenie wzrasta w sposób podany w tabeli.

Hettinger i Muller opracowali w tym samym czasie popularną w kinezyterapii metodę treningu oporowego opartą na skurczu izonfetrycznym”. Badania trwały długo, metoda miała wiele odmian, aż przybrała postać tzw. krótkich ćwiczeń izometrycznych. Jej metodyka przedstawia się następująco:

1.    Opór — submaksymalny (ok. 90% maksymalnych możliwości siłowych mięśnia).

2.    Czas trwania napięcia (pracy) mięśnia od 5 do 6 s.

3.    Czas przerwy między napięciami od 5 do 10 s.

4.    Liczba powtórzeń dziennie: jedn^ seria z 10 powtórzeniami. W miarę przyrostu siły liczba serii może stopniowo wzrosnąć do trzech w ciągu dnia.

5.    Liczba dni treningowych w tygodniu — pięć.

6. Każde napięcie w serii jest poprzedzone (wykonuje się to biernie w czasie przerwy) pełnym rozciągnięciem ćwiczonego zespołu dynamicznego. Na przykład, jeżeli ćwiczony jest tą metodą mięsień czworogłowy uda w pozycji pełnego wyprostu w stawie kolanowym, to po każdym skurczu (powtórzeniu ćwiczenia), w przerwie trwającej od 5 do 10 s, terapeuta wykonuje zgięcie w stawie kolanowym w pełnym zakresie. Działanie to łagodzi ujemny wpływ ćwiczeń izometrycznych na układ krążenia obwodowego.

Krótkie ćwiczenia izometryczne są bardzo użyteczne w tych przypadkach, w których warunkiem uzyskania pozy-

* Skurcz izotoniczny to skurcz, w którym podczas pracy obserwuje się stałe napięcie mięśniowe przy jednoczesnym zbliżaniu przyczepów.

“ Skurcz izometryczny polega na takiej pracy mięśnia, przy której wzrasta napięcie bez przemieszczania przyczepów. Czyste skurcze izotoniczne, podobnie jak izometryczne, praktycznie nie występują. Najczęściej spotykany jest skurcz mieszany — aukso-toniczny.

62