stylistyka3

6 2

! fccfcjaodd poszczególnych składników treści dla

••-i-i~z__S, ~’«v.i w rdiaiu ^ ^{CnJ4 c}*tttu

Akapity specjalne: ssslępny, tranzytyssny, końcowy Wstęp tekstu dziennikarskiego to najczęściej akapit wstępny (rzadziej kilka akapitów). Pracując nad akapitem wstępnym, trzeba pamiętać, zc jest to szczególnie wiZny składnik wypowiedzi. Jego rolą jest bowiem:

-    zachęcenie do lektury dalszego tekstu (zwrócenie uwagi, zaintrygowanie, zaciekawienie),

-    zaznajomienie z tematem i wprowadzenie do treści rozwiniętej poniżej,

-    postawienie tezy, czyli głównej myśli całości,

-    zasygnalizowanie tonacji całego tekstu (np. napastliwości, żartobliwo-ści, patctyczności).

^tępny    «»>«<**'•

•"od-Ui*.

BÓŚĆ kolcjuoki |v»*v—*-'l_,

su i szc/cgólot ważność niektórych pozycji w zdaniu, Z punktu »id«nu przekazywanej informacji naj M po/ycjc: początkowa i końcowa.

Akapit

Podział tekitu o. akapit)'    >^f*° ^planowanie i uporaj,*

Umorliuu Wdanie związanych a tematem informacji w porcją, tnnietszych zwartych całościach. Porządek akapitów wynika z wcześnie, gotowanego i przemyślanego planu wypowiedzi, korygowanego aojcz^ w trakcie pisania.    .

Akapit zuoica się w tekście ptprtc/ kilkuznakowe wcięcie w szym wierszu. Czasami. zwłaszcza w korespondencji urzędowe,, wzorowy na angielskie,, rczsgnujc się ze stosowania wcięć akapitów, choć informacja jest także dzielona na porcje - tzw. btoki. Wszystkie wiersze tekstu zaczyn

H się więc bez wcięcia, lecz podział na bloki jest zaznaczony za pomocą p_u. st>vh wierszy.

Akapit zawiera pewną porcję informacji, jest więc przeznaczony na omówienie jednego zagadnienia. Najlepiej, gdy najistotniejszą, najogólniej-szą informację o omawianej kwestii umieici się w pierwszym zdaniu akapi. tu, zol w następnych: szczegóły, przykłady, kolejne argumenty. Tekst złozo. ny z akapitów o takiej budowie jest nie tylko przejrzysty, ale można go szyb-ko pobieżnie przeczytać - by zorientować się w całości, wystarczy przecież przebiec wzrokiem pierwsze zdania akapitów.

Dobry akapit powinien być:

jednorodny - zawarte w nim informacje dotyczą jednej kwestii; spójny - zdania akapitu są powiązane ze sobą.

Podział na akapity jest podziałem logiczny m. Dobry akapit jest kilku-zdaniową cało<cią, spójną co do treści i formy.

W

rr^^ke, anegdotę, cytat ściśle łączący się z unuiero,

-•*^>-0 zwracające uwagę stwjtrdzeme,

⁴⁰    odpowiedzi

,cc^^K'_k, prezentację bohatera, zdarzenia i _Kgo skutków.

:£,zy akapit w- tekście dziennikarskim >est nazywany z angielska li-\po polsku główką N ajczesciei bywa wyróżniany w druku maą czoon-^    układem graf^/nym, oddzielany przerwą od dalszej części tekstu

»J_so,_c ^{eł P°^{wurzjny w mn}>^m numeru: w zapowiedzi lub

^TcortJ i typologia lulów jest obecnie bardzo rozbudowana. Można teł , .pC zmienność lidów w czasie (np. miedzywo-.ennych. powojennych pe-!lVy-wskich > t>^{ch w} P^tł'^{le 111 RP}>- współcześnie, takłę w g,_fe-,»ch y^abilizowanym profilu, można oczywiście znaleźć lid absolutnie mc-er.-ewidy walny t nowatorski, nic warto zbyt pochopnie rezygnować z zalet typowego, wielokroć sprawdzonego lidu. zwłaszcza pisząc do prasy popu-

limei-

L:d powinien wprowadzać czytelnika w temat i zachęcać do przeczytania dalszego ciągu. Piszący mają jednak cocaz częściej świadomość, że czy-,(lnicy, nawet ci najbardziej zachęceni znakomitym lidem, z braku czasu nie pytają całych tekstów, poprzestając włośnic n» tytule i lidzie.

1. Lid streszczający. Z informacyjnego punktu widzenia najlepszy jest lid zbudowany zgodnie z zasadą odwróconej piramidy, czyli zawierający „w pigułce” informację o istocie zdarzenia, jego bohaterze, miejscu i skutkach. Silą rzeczy taki lid streszczający nie może pomieścić srsżystkich 6odpowiedzi na klasyczne pytania informocyine, dobrze jeśli uwzględnia 3-4

najistoinicjszę dla sprawy.

Na przykład: artykuł o ważnym dla Polski glosowaniu w parlamencie amerykańskim, zatytułowany „NA TOŚMY CZEKALI” (zob. także uwagi

w rozdziale V), opatrzono następującym lidem:

II⁷ IKnzyng.tmte naczynek iif mr, w IłuMiJU-iz tpVpiętek 4.30 rano. - SO

ffofoK aa, 19 prucia* - oJczycono tiynik kiuc^czncgo fi«ce.-u-iid. Scnar USA ortcorzył nom drztc, Jo KATO (GW 2-3 V 199S) - lid zawiera odpowiedzi na

pytania: kto, co, gdzie, kiedy?

• 2. Lid pojedynczy, czyli podkreślający jeden, szczególnie ważny aspekt

sprawy, np.: Jnuo g&sreuimz (w polskiej prasie tak enigmatyczny bywa raczej nadtytul, a nic lid).