sryle w arch2

152 Architektura sakralna

Trzy rodzaje dachów kościoła halowego

1 Dachy popfzsczns ze szczytami lub połaciami bocznymi. Westlaka, pćłiwcnonlemeckje teotooly zakonów żebrzących, obszar wr.chocfcr.ci kotcłiizacy

prezbiterium, nawiązującym jeszcze do nadreńskiej sztuki romańskiej. Kościół P. Marii w Trewirze, czysto gotycka budowla centralna, ma jednak wieżę w stylu romańskim. Wieże na skrzyżowaniu nawy głównej z transeptem zanikają wkrótce prawie całkowicie, podobnie jak we Francji.

Niewiele niemieckich wielkich budowli całkowicie przejęło system francuskiego gotyku katedralnego. Katedry w Bambergu i Naumburgu mają jeszcze tylko wieże według wzoru z Laon; dopiero w katedrze w Kolonii, zaczętej w 1248, udaje się dokonać przełomu (pierwowzory: Amiens i Beauvais). Formy gotyku są wprawdzie przenoszone - przede wszystkim przez cystersów - do Czech, Polski, na Węgry i na ziemie późniejszej Jugosławii. Także francuscy budowniczowie pracują na wschód od Renu. a Karol IV powołuje jeszcze w 1344 Macieja z Arras na architekta praskiej katedry. Ale już fasada zachodnia strasburskiej katedry ukazuje cechy specyficznego gotyku niemieckiego („Deutsche Sondergotik” i. W gotyku tym można zaobserwować z jednej strony redukcje, z drugiej wzbogacenia w stosunku do pierwowzorów francuskich.

Redukcje:

plan skasowanie obejścia prezbiterium i wieńca kaplic

-    podział Ścian skasowanie tryforium. por. Reints Fryburg. 170 filary ośmioboc/ne lub okrągłe w przekroju zamiast wiązkowych kościół bazylikowy staje się, przez zrównanie wysokości naw. kościołem halowym; tym samym rezygnacja z wolno stojącej konstrukcji przyporowej

-    jedna wieża zamiast dwuwieżuwej fasady rezygnacja / wimperg (po Strasburgu i Kolonii 1.

Wzbogacenia (zwłaszcza w późnym gotyku):

-    sklepienia gwiaździste, sieciowe, krzywolintjne.

-    luki kotonowe, stępkowe, w ośli grzbiet.

filary służki izęhfa skręcone spiralnie.; wklęsłe żłobki pomiędzy służkami.    j H ‘    *^s ' '    ’

Można wyróżnić trzy grupy btkiowl i w masie śłjdistyeźńie zróżnicowanych kościołów niemieckich:,    . .    „

1. Kościoły halowe* (174*)

'2, Kościoły zakonów żebrzący ch f 1i

.3. Kościoły ceglane (175* i

3, Jedin HadR tjśifciśpadowy nad tratew nawami, ■Paewaisfo p(W*re.y| Msemey; (irżyktjdy £0nq£

" ■■    ^:    •!':    i    i* "    ?,■ ■

2. Dachy rbwrralegle. PomorzB. Gdańsk;

Hasja, Butzbacb, *,    , , ■