t19

TABLICE POGLĄDOWE DO NAUKI TOPOGRAFII WOJSKOWEJ II-WOJSKOWA MAPA TOPOGRAFICZNA

SKALA MAPY. POMIAR ODLEGŁOŚCI NA MAPIE

Skala i podziałka mapy

Skala mapy podaje, ile razy odległość na mapie „d" jest mniejsza od odpowiadającej jej odległości w terenie „D". Przedstawia się ją stosunkiem d : D, tj. jak się ma odległość na mapach do odległości w terenie. Np. skala mapy 1 : 50 000 oznacza, że 1 cm na mapie odpowiada 50 000 cm (500 m) w terenie.

Skala liczbowa

1000 m

Podziałka liniowa ^

500

1 : 50 000

mianownik skali (M)

1    2 km

Linie krzywe:

Pomiar odległości na mapie ®    M-34-66-C, D TARNÓW

\ najmniejsza działka (dokładność podziałki) odpowiada odległości 100 m

Linie proste:

i Proszowice 16 km

Smiłowice 7 km

Przez obliczenie:

Odległość na mapie mierzy się linijkę z podziołem milimetrowym. Odległość w terenie (D) równa jest odlogłości no mopic (d) pomnożone] przez mionownik (M) skoli. Przykład: Odległość na mapie wynosi 3,1 cm. Odległość W torcnli; D 3 1 ęrr 50000 ' S5 000 Cm. Tj. I f>50 m.

4	71	©	72
Piotrowice 1	km	1000 m	V

3 p Radłów

Żagaje-s^ j-Książriickie

Krzywomierzem:

Przed pomiorem tarczę krzywomierzo ustawić na zero podziałki. Krzywomierz prowadzimy pionowo po przebiegu linii krzywej. Na końcowym punkcie no podziołcc skalowei odczytujemy mierzong odległość.

Przykład: Długość mierzonej drogi (C-D) wynosi 5500 m.

c/ków

Paskiem papieru i podziołkę Iiniowę:

Pasek popieru przyłożyć do końcowych punktów (E-F)

_ mierzonego odcinka i zaznoczyć no mm kreski. Następnie

pasek przykłodomy do podziałki mopy i odczytujemy odległość między kreskami.

Przykład: Mierzona odległość wynosi 2080 m.

-K .

Kępa Sokołowska?

Popedzyna

i° c/Bareżków

Dąbi' Cyrklem i podziołkę Iiniowę:

Nóżki cyńdo ustawić no końcowych punktach {G-H} odóftko. Nostę-pnio tę sarnę rozwartość CyrWo przykłodomy do podaołki i odczytujemy odlogte-ść

rhcyiłod: Długość odemko wynosi 1030 m.

Cyrklem:

Zamoście//

No linii krzywej (A-8) wydzielk odcinki proste. Rozwordem cyrkJo no ponktoch zołomoma linii (1, 2, 3, 4) powiększamy długość o kolejne odcinki no ich przedłużeniu, uzyskujęc łę-cznę odległość między punktami A-B. Dla odczytania długości z rozwartego cyrkla wykorzystuje się siatkę kilometrowo (5 km) oraz podziołkę mopy (70 m)

Przykład: Rzeczywisto długość drogi (A-B) wynosi 5070 m.

Określenie skali mapy

Skala	Według godła mapy		Według siatki kilometrowej
	Przykład	Sposób oznakowania	Interwał siatki kilometrowej		Sposób oznakowania siatki kilometrowej
			na mapie (w cm)	w terenie (w km)
1 : 250 000	NN 34-8	Litery-ł-liczba+1 do 12	4	10	wyloty na ramce i wewnątrz arkusza
1 : 50 000	M-34-66-C. D	Litera+liczba+A, B lub C. D	2	1	wyloty na ramce i wewnątrz arkusza

© Według długości minuty szerokości geograficznej:

Po wewnętrznej stronie prawej i lewej ramki arkusza mapy sę przedstawione graficznie minuty szerokości geograficznej. Długość jednej minuty szerokości geograficznej wynosi w przybliżeniu 1850 m w terenie.

M

D

d

Mianownik skali mapy=

Obliczenie: 185 000 cm : 3.7 cm = 50 000

_odległość znana_

odległość pomierzona na mapie

Obliczenie: 100 000 cm : 2.0 cm = 50 000

Skala mapy = 1 : 50 000

Skala mapy = 1 : 50 000