TECHNIKI PRACY UMYSŁOWEJ (15)

Dziul X. Strategio u cienia hI\< I studiowania 491

l^Yuiięe ki^tlwUrwnla I plunięć trmiln

Wejściem dla nowych idei ! wiadomości są nosze zmysły wzroku, słuchu, dmyku, |H*\vonieni«. '/.orejestrowane na wejściu, |nzećl uniżą do pamięci krótko* owa lej. mielca w którym odbywa się Świadoma proca myślowo, w wyniku której dane wejściowe zostaną poddane obróbce lub zapomniane. Pojemność pamięci krótkotrwałej jest bardao ograniczona, ale to od niej zalety, juk nowe informacje wejdą do systemu pamięciowego i juk zostaną następnie przetransportowane do pamięci trwalej, gdzie wiedza jest przechowywana na stule do pomniejszego od* twareama i wykorzystania.

Zaktywizowanie wiedzy uprzedniej uczniów i skupienie ich uwagi na określonym materiale uczenia się odgrywu kluczową rolę w przekazywaniu informacji do pamięci krótkotrwałej. Jednakie Informacje w pamięci krótkoterminowej zostaną rychło zapomniane, jeśli nic staną się przedmiotem czynności ucznia, im więcej wysiłku wloty uczeń w tę fazę aktywnego przetwarzania informacji w pamięci krótkotrwałej, tym większa jest szansa, że nowa informacja osiądzie na dobre w plunięci trwalej. Proces przenoszeniu informacji z pamięci krótkotrwałej do trwalej nazywa się kodowaniem. Raz znalazłszy się w pamięci trwalej, informacja może być w niej przechowywana przez cale życie. Bez sensu byłoby wszakże przechowywanie informacji w pamięci trwalej, jeśli nie umielibyśmy jej odszukać i zaktywizować. To właśnie stanowi główny cel nauczania i strategii uczenia się omówionych niżej.

Sieci sądów i schematy

Pojęcia reprezentacji wiedzy i selicmniu były pobieżnie opisane w rozdziale 7, Pamiętamy, że zdaniem psychologów poznawczych ludzie przetwarzają wiedzę zorganizowana w podstawowe jednostki nazwane sądami i procedurami Sądy są jednostkami wiedzy deklaratywnej, zaś procedury (systemy produkcji) to podstawowe jednostki pamięci proceduralnej. Wspólnie tworzą sieć poznawczą, łączącą powiązane pojęcia, sądy i procedury. Termin „schemat" odnosi się do bardziej złożonych struktur wiedzy, na przykład zbioru powiązanych ze sobą pojęć ogólnych osadzony w pamięci trwalej. W toku doświadczeń Uczeń kształtuje schematy, a te z kolei tworzą wiedzę uprzednią. Porównuje się niekiedy schematy do kartoteki (Anderson, Pearson 1984; Cooper 1993). Pewne elementy wiedzy są przecłwwywane w danym skoroszycie (schemat). Kiedy do świadomości docierają nowe wiadomości, umysł produkuje nowy skoroszyt (nowy schemat) lub włącza je do istniejącego skoroszytu. Z czasem cała kartoteka rozrasta się i komplikuje. W umyśle funkcjonują systemy (jak w komputerze programy), których zadaniem jest ustanowienie komunikacji między poszczególnymi skoroszytami i wybieranie z nich informacji potrzebnych w danym momencie.

Podsumowując, poprzez zmysły wiedza dociera do pamięci krótkotrwałej, zostaje zakodowana (przeniesiona) do pamięci trwałej i zorganizowana w formę