Uczciwek181

tryczną od wilgotności otaczającego powietrza, współpracujący z miernikiem lub rejestratorami;

• psychometr - działanie polega na pomiarze temperatury powietrza i temperatury termometru wilgotnego, którego czujnik jest owinięty gazą zwilżoną wodą; woda parując do atmosfery obniża temperaturę gazy w stopniu zależnym od wilgotności powietrza. Psychometry przemysłowe są wyposażone najczęściej w dwa termometry oporowe, suchy i wilgotny, włączone w ramiona mostka pomiarowego.

10.7. Przyrządy do analizy gazów i cieczy

Do określenia stężeń roztworów wodnych stosuje się pehametry. Są one najczęściej przyrządami wskazówkowymi z elektronicznym wzmacniaczem sygnału wejściowego sem. Potencjał ogniwa pomiarowego, złożonego z elektrod zanurzonych w badanym roztworze, jest doprowadzony do wzmacniacza w celu wzmocnienia i przetworzenia na sygnał znormalizowany, będący liniową funkcją mierzonej wielkości. Wskaźnik może być wywzorcowany w jednostkach pH lub mV (dla roztworów obojętnych pH = 7, dla kwaśnych pH = 0 -r 7, dla zasadowych pH = 7 + 14).Wzorcowanie polega na zanurzeniu elektrod w roztworach o znanym pH, określonym przez producenta.

Do kontroli składu gazów stosuje się analizatory, działające na różnych zasadach. Do ręcznej analizy spalin stosuje się analizator Orsata, w którego pochłaniaczach są pochłaniane kolejno dwutlenek węgla (C0₂), tlen (0₂) i tlenek węgla (CO). Do ciągłej kontroli stosuje się analizatory elektryczne wykorzystujące różnicę między przewodnością cieplną dwutlenku węgla zawartego w spalinach i powietrza. Wadą analizatorów jest skomplikowana budowa i konieczność częstych kontroli prawidłowości pracy.

Do mierzenia ilości ciepła pobieranego z sieci grzewczej ciepłowni przemysłowych, komunalnych służą zestawy urządzeń pomiarowych zwane - licznikami ilości ciepła. Licznik ilości ciepła tworzą: termometry rezystancyjne, wodomierz lub zwężka z miemi-kiem przepływu oraz elektroniczny wskaźnik ilości ciepła z liczydłem.

Liczniki ilości ciepła pracują na zasadzie pomiaru różnicy temperatur w rurociągu zasilającym i powrotnym sieci grzewczej, z jednoczesnym pomiarem ilości nośnika ciepła przepływającego przez rurociąg. Wielkość wyrażająca pobraną ilość ciepła jest wskazywana bezpośrednio przez elektromechaniczne liczydło.

10.8.    Regulatory

Rozróżniamy regulator}': bezpośredniego działania i pośredniego działania.

W regulatorach bezpośredniego działania, element nastawczy jest napędzany bezpośrednio energią z członu pomiarowego. Są stosowane jako reduktory ciśnienia, regulatory temperatury, poziomu oraz przepływu.

Działanie regulatorów pośredniego działania polega na sterowaniu dopływem energii z obcego źródła do elementu nastawczego. Energia ta jest wykorzystywana do zmiany położenia elementu regulacyjnego. Element nastawczy może być sterowany energią elektryczną, energią sprężonego powietrza o ciśnieniu od 0,02 MPa do 0,1 MPa lub oleju pod ciśnieniem od 0,8 MPa do 1 MPa. W zależności od medium energetycznego mówi się o regulacji elektrycznej, pneumatycznej lub hydraulicznej.

10.9.    Urządzenia elektryczne do pomiaru i automatycznej regulacji

Pojęcie: „urządzenia elektryczne do pomiaru i automatycznej regulacji” obejmuje urządzenia elektryczne służące do wskazywania, zapisu i przetwarzania sygnałów pomiarowych lub spełniające funkcje sterownicze.

Przykład układu regulacji pokazano na rys. 48.

337