Untitled Scanned 12

tortoise żółw

train (a dog, cat) szkolić

vet weterynarz

wag (a taił) machać (ogonem) whine jęk, skowyt

11.5    Ermronment

damaging the environment

acid rain kwaśny deszcz

air / water pollution zanieczyszczenie powietrza / wody

burning rubbish palenie śmieci

car exhaust fu mes spaliny samochodowe carbon dioxide dwutlenek węgla deforestation wycinanie lasów destroy natural habitat zniszczyć środowisko naturalne

die out / become extinct wyginąć eco- / erwironment-friendly przyjazny dla środowiska

flood / drought / earthquake / cyclone / bush fire powódź / susza / trzęsienie ziemi / cyklon / pożar lasu

giobal warming globalne ocieplenie greenhouse effect efekt cieplarniany holes in the ozone layer dziury w powłoce ozonowej

landfill wysypisko śmieci lead ołów

natural disaster klęska żywiołowa

oil spili wyciek ropy pesticides pestycydy, środki owadobójcze polluted / pollution zanieczyszczenie / zanieczyszczony smog smog

tan ker leaks przecieki z tankowców ultra-violet radiation (UV) promieniowanie ultrafioletowe

green liying

alternative sources of energy alternatywne źródła energii

biodegradable products produkty ulegające biodegradacji

disposable jednorazowy energy-saving zużywający mało energii (energy saving lightbulbs - żarówki energooszczędne) organie organiczny, uprawiany bez użycia nawozów organie fertilizers nawozy organiczne ozone-friendly przyjazny dla powłoki ozonowej recycle / recycled / recycling utylizować, przetwarzać / przetworzony / utylizacja returnable zwrotny, np. returnable bottles re-use ponownie wykorzystywać solar energy energia słoneczna sort out rubbish segregować śmieci unleaded / lead-free petrol benzyna bezołowiowa water-power energia wodna wind-power energia wiatru

11.6    Space

alien / extraterrestial istota pozaziemska astronaut / cosmonaut (AE) astronauta comet kometa

countdown odliczanie przed startem launch wystrzelić (rakietę) launch pad miejsce startu rakiety meteor / meteorite meteor I meteoryt orbit orbita

rocket / spaceship / spacecraft statek kosmiczny shooting star spadająca gv/iazda space, outer space przestrzeń kosmiczna space shuttle prom kosmiczny space station stacja kosmiczna space travel podróże kosmiczne spacesuit kombinezon the universe wszechświat UFO = unidentified flying object niezidentyfikowany obiekt latający voyage podróż kosmiczna (a voyage to Mars - podróż na Marsa)

12 Państwo

i społeczeństwo

12.1    Country

abroad zagranica, za granicą, np. Iive abroad anarchy anarchia border / frontier granica państwa boundary granica wewnątrz państwa Citizen / citizenship obywatel / obywatelstwo country kraj

densely / heavily populated gęsto zaludniony dictatorship / dictator dyktatura / dyktator emigrate / emigration emigrować I emigracja empire imperium exile wygnanie foreign obcy, z innego kraju foreigner obcokrajowiec homeland / homecountry ojczyzna immigration / immigration policy imigracja / polityka imigracyjna

independence niezależność, niepodległość independent niezależny inhabitant mieszkaniec internal / domestic wewnętrzny kingdom królestwo monarchy monarchia

nation / national / nationality naród / narodowy / narodowość

national anthem hymn narodowy national flag flaga narodowa overpopulated / overpopulation przeludniony I przeludnienie

political asylum azyl polityczny population liczba ludności province prowincja refugee zbieg

region / regional region I regionalny republic republika

royalty / royal family członkowie rodziny królewskiej / rodzina królewska

sparsely / thinly populated słabo zaludniony State państwo, stan the people naród

Patrz również sekcja 3.3.

12.2    Government

ambassador amasador

cabinet minister minister w rządzie civil servant pracownik służb publicznych constitution konstytucja democracy / democratic demokracja / demokratyczny diplomat dyplomata embassy ambasada fali / collapse upaść

form tworzyć (form the government - tworzyć rząd) govern / rule rządzić, zarządzać krajem, miastem head of State głowa państwa king / queen król / królowa local government rząd lokalny, samorząd Mayor burmistrz

Ministry of Defence Ministerstwo Obrony Narodowej Ministry of Finance Ministerstwo Finansów Ministry of Foreign Affairs Ministerstwo Spraw Zagranicznych

Ministry of Home Affairs Ministerstwo Spraw Wewnętrznych opposition opozycja policy on sth polityka dotycząca czegoś president prezydent prime minister, PM premier referendum referendum reform reforma

resign / resignation zrezygnować z zajmowanej pozycji / rezygnacja

secretary sekretarz / głowa departamentu w rządzie takeover przejęcie władzy

term kadencja the Cabinet rząd

the secret service / the intelligence service

wywiad

town / city council rada miejska town councillor radny town / city hall ratusz

12.3    Parliament

bill ustawa (introduce a bill - wprowadzić ustawę) bring in / introduce a law wprowadzić ustawę Congress Kongres (USA)

Congressman / Congresswoman (USA) członek / członkini Kongresu

constituency okręg wyborczy debate debata

election / generał election / local election

wybory I wybory powszechne / wybory lokalne House of Commons (UK) Izba Gmin House of Lords (UK) Izba Lordów House of Representatives (USA) Izba Reprezentantów law prawo

legislate / legislation tworzyć ustawy I ustawodawstwo

lower house / upper house izba nizsza / izba wyższa

MP = Member of Parliament (UK) członek parlamentu

Senate (USA) Senat (in) session no posiedzeniu sitting sesja, posiedzenie speaker mówca vote głosować

12.4    Political parties

activist aktywista agitator agitator anarchist anarchista conservative konserwatywny democrat demokrata demonstration / (demo informal) /

demonstrate demonstracja I demonstrować left wing / right wing lewicowy / prawicowy liberał liberalny party member członek partii political leader lider polityczny political party partia polityczna political system system polityczny politician polityk politics polityka rad i cal radykalny republican republikanin

12.5    Economy

bank account konto bankowe black market czarny rynek budget budżet

business / commerce handel changę drobne pieniądze coin moneta crash załamanie currency waluta debt dług

economic growth / decline v/zrost / spadek gospodarczy finance finanse

free-market economy gospodarka wolnorynkowa fund fundusz

gross national product GNP produkt narodowy brutto

growing / slowing economy rosnąca / słabnąca gospodarka income dochód industry przemysł inflation inflacja

invest / investment inwestować / inwestycja market rynek notę banknot payment płatność