w051

8. Organizacja Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego na obszarze powiatu, województwa i kraju

Kazimierz Krzowski

Cele i struktura Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego

Ochrona przeciwpożarowa polega na realizacji przedsięwzięć mających na celu ochronę życia, zdrowia, mienia lub środowiska przed pożarem, klęską żywiołową lub innym zdarzeniem wynikającym z rozwoju cywilizacyjnego i naturalnych praw przyrody. Wymienione zadania są realizowane przez:

•    zapobieganie powstawaniu i rozprzestrzenianiu się pożaru, klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia,

•    zapewnienie sił i środków potrzebnych do zwalczania pożaru, klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia,

•    prowadzenie działań ratowniczych.

Zadania w zakresie ochrony przeciwpożarowej i ratownictwa wykonują wszystkie osoby fizyczne, prawne, organizacje i instytucje, a także właściciele, zarządcy lub użytkownicy budynków, obiektów lub terenów. Zostały one również przypisane wszystkim organom władzy i administracji publicznej, począwszy od organów gminy, przez powiat, po administrację rządową na szczeblu wojewódzkim, a następnie centralnym.

Konstytucja RP stanowi, że Rzeczpospolita Polska zapewnia bezpieczeństwo obywateli, powierzając realizację zadań w tym zakresie Radzie Ministrów, a tym samym wojewodzie, który będąc przedstawicielem Rady Ministrów w województwie wykonuje też zadania administracji publicznej. Państwowa Straż Pożarna wykonuje zadania administracji rządowej w zakresie ochrony przeciwpożarowej w imieniu wojewody na obszarze województwa.

Państwowa Straż Pożarna została powołana jako zawodowa, umundurowana i wyposażona w specjalistyczny sprzęt formacja przeznaczona do walki z pożarami, klęskami żywiołowymi i innymi miejscowymi zagrożeniami.

W celu zapewnienia bezpieczeństwa, a w szczególności ochrony życia, zdrowia, mienia lub środowiska przez walkę z pożarami lub innymi klęskami żywiołowymi, ratownictwo techniczne, chemiczne, ekologiczne i medyczne, zorganizowany został Krajowy System Ratowniczo-

Gaśniczy. Jako integralna część organizacji bezpieczeństwa wewnętrznego państwa odpowiada za prognozowanie, rozpoznawanie i zwalczanie pożarów, klęsk żywiołowych lub innych miejscowych zagrożeń. System ten skupia jednostki ochrony przeciwpożarowej, a także inne służby, inspekcje, straże, instytucje oraz podmioty, które dobrowolnie w drodze umowy cywilnoprawnej zgodziły się współdziałać w akcjach ratowniczych.

Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji odpowiada za realizację polityki państwa w zakresie ochrony przeciwpożarowej oraz pełni nadzór nad funkcjonowaniem Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego.

Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej, wojewoda lub starosta odpowiednio na obszarze kraju, województwa lub powiatu określają zadania Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego, koordynują jego funkcjonowanie i kontrolują wykonywanie wynikających zadań, a w sytuacjach nadzwyczajnych zagrożeń życia, zdrowia lub środowiska kierują tym systemem.

Wojewoda i starosta wykonują swoje zadania przy pomocy zespołów reagowania kryzysowego,.

Wójt (burmistrz lub prezydent miasta) koordynuje funkcjonowanie Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego na obszarze gminy w zakresie ustalonym przez wojewodę. Zadanie to wykonywane jest przy pomocy komendanta gminnego ochrony przeciwpożarowej, jeżeli komendant taki został zatrudniony przez gminę.

Zadania Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego

Zadania określane i realizowane na poszczególnych poziomach powinny zmierzać przede wszystkim w kierunku właściwej organizacji działań ratowniczych podczas pożarów, klęsk żywiołowych, ratownictwa technicznego, chemicznego, ekologicznego i medycznego. Zadania te obejmują w szczególności:

•    Ujednolicenie zasad powiadamiania i dysponowania podmiotów systemu oraz podmiotów współdziałających z systemem;

•    Ujednolicenie metodyki ostrzegania i informowania ludności o występujących i przewidywanych zagrożeniach oraz o zachowaniach podczas ewakuacji;

•    Ujednolicenie zasad postępowania w zdarzeniach masowych;

51