w083

Terroryzm bombowy - zagrożenia i procedury postępowania

tycznie równe zeru. Jedyne ograniczenie w konstruowaniu urządzeń wybuchowych stanowi wyobraźnia zamachowca oraz środki jakimi dysponuje.

Wszystkie podkładane urządzenia wybuchowe, niezależnie od zewnętrznego opakowania, składają się z co najmniej czterech elementów.

Schemat ideowy podkładanych urządzeń wybuchowych

Sposoby informowania o podłożeniu bomby w szpitalu

Powiadomienie o podłożeniu bomby może być przekazana w różny sposób. W Polsce najczęściej do tego celu wykorzystywany jest telefon - ok. 95% zgłoszeń (poniżej podano formularz rozmowy przez telefon).

Inne formy powiadamiania to:

•    pisemnie lub przesłanie nagrania,

•    drogą radiową (CB),

•    osobiście,

•    przez osoby trzecie.

Zastanówmy się przez chwilę po co podkładający ładunek w szpitalu powiadamia o jego istnieniu. Realne wytłumaczenia są następujące:

•    sprawca zna zjawisko wybuchu i jego skutki, nie godzi się jednak na rany lub śmierć ludzi, którzy mogli się znaleźć w jego zasięgu, a chce jednak wymóc pożądane dla niego, zachowanie dyrekcji szpitala.

•    sprawca chce wywołać zjawisko paniki, a tym samym zakłócić tok pracy szpitala, nie chce żeby podłożona bomba wybuchła - ewentualnie nie podkłada jej w ogóle.

•    podkładający chce przestraszyć dyrektora szpitala i umieszcza bombę z zabezpieczeniem, tzn. podłożony ładunek nie jest w stanie wybuchnąć (np. zapalnik i materiał wybuchowy są sprawne, ale nie podłączone do baterii, która znajduje się wewnątrz bomby, czy też podrzuca się granat bojowy z zapalnikiem, ale nie wyciąga zawleczki).

Dlaczego przygotowujemy odpowiedź na zamach bombowy?

Zaakceptowanie przedstawionych powyżej wyjaśnień faktu zgłoszenia o mającym nastąpić, w niedługim czasie, wybuchu bomby pozwoli lepiej przygotować się do tego, by pokrzyżować plany zamachowcowi lub osobie stwarzającej zagrożenie.

Odpowiednie przygotowanie zmniejsza łatwość dostępu do szpitala oraz pozwala wytypować te obszary, które można lepiej zabezpieczyć przed potencjalnymi zamachami. Skróci również ilość czasu straconego na poszukiwanie bomby, jeżeli zapadnie decyzja, że jest ono konieczne. W przypadku użycia bomby właściwe planowanie ograniczy możliwość powstania obrażeń u osób i strat mienia, wzbudzi zaufanie do personelu kierowniczego szpitala, a zwłaszcza do osoby odpowiedzialnej za bezpieczeństwo.

Wreszcie właściwie przygotowane plany pozwolą zmniejszyć groźbę powstania paniki, jednego z uczuć najbardziej udzielającego się innym. Panika błyskawicznie podnosi możliwość wystąpienia obrażeń u ludzi oraz powstania szkód materialnych. W sytuacji zagrożenia bombowego wywołanie paniki jest szczytowym osiągnięciem osoby powiadamiającej o podłożeniu bomby.

W jaki sposób przygotować odpowiedź?

W ramach przygotowań do uporania się z przypadkiem użycia bomby, konieczne jest opracowanie dwóch oddzielnych, aczkolwiek wzajemnie ze sobą powiązanych planów. Jest to plan fizycznego zabezpieczenia terenu i obiektów szpitala oraz plan postępowania w przypadku użycia bomby.

Plan zabezpieczenia fizycznego obejmuje m. in.:

•    zabezpieczenie mienia i budynków przed uszkodzeniem przez osoby trzecie,

•    zabezpieczenie elektroniczne (alarmy, telewizja przemysłowa, itp.)

•    kontrolę dostępu do budynku i pomieszczeń szpitalnych przez personel,

•    kontrolę dostępu do budynku i pomieszczeń szpitalnych przez osoby trzecie,

•    określenie stref dostępu dla poszczególnych pracowników szpitala (personel medyczny i logistyka),

•    określenie stref dostępu dla osób trzecich (odwiedzający chorych, dostawcy, pacjenci przybywający na jednodniowe konsultacje i osoby im towarzyszące, itp.),

•    ewentualne wprowadzenie systemu identyfikacji uprawniające do ruchu w poszczególnych strefach,

•    kontrola ruchu w poszczególnych strefach.

Jest tylko część elementów, na które należy zwrócić uwagę podczas opracowania tego typu planu. Każdy z nich musi być indywidualny i dostosowany do położenia i możliwości konkretnego szpitala.

Plan postępowania na wypadek użycia bomby powinien przewidywać szczegółowe procedury, jakie należy realizować w przypadku przeprowadzania ataku bombowego lub gdy istnieje groźba takiego ataku. Przy sporządzaniu planu należy ustalić ścisły łańcuch zależności służbowej. Poprzez zastosowanie ustalonej organizacji i procedur można uporać się z przypadkiem podłożenia bomby w sposób zapewniający minimum ryzyka dla wszystkich, którzy mogą być na nie narażeni. Ściśle określona hierarchia zależności służbowej wzbudzi poczucie zaufania i pozwoli uniknąć paniki. Szpital jest instytucją zhierarchizowaną, dlatego ustalenie łańcucha kierowania nie powin-

83