Układ nerwowy 1

46

Budowa układu nerwowego

Aby organizm prawidłowo funkcjonował, między jego obszarami (często znacznie od siebie oddalonymi) musi zachodzić precyzyjna komunikacja. Konieczna jest też wymiana informacji między organizmem a jego środowiskiem zewnętrznym. Koordynację przepływu informacji zapewniają współpracujące ze sobą układy nerwowy i hormonalny Rolą układu nerwowego jest odbiór, magazynowanie i przetwarzanie informacji, a także umożliwianie właściwej reakcji organizmu na docierające do niego sygnały elektryczne (impulsy nerwowe) Podstawową jednostką slruktu ralną i funkcjonalną układu nerwowego jest komórka nerwowa (neuron). Tkankę nerwową współtworzą neurony oraz pełniące funkcje odżywcze i podporowe komórki glejowe. Ze względu na rozmieszczenie poszczególnych elementów, czyli na strukturę, układ nerwowy dzieli się na ośrodkowy i obwodowy natomiast ze względu na wykonywane czynności dzieli się na somatyczny i autonomiczny.

Elementy układu nerwowego

Ośrodkowy uktad nerwowy składa się z mózgowia oraz rdzenia kręgowego Mózgowie ma hierarchiczną strukturę r składa się z kilku połączonych ze sobą. osłoniętych czaszką części: kresomózgowia, międzymózgowia, śród-mózgowia, lyłomózgowia i rdzenia przedłużonego. Rdzeó kręgowy ma kształt walca i jest złożony z tkanki nerwowej. Znajduje się w kanale kręgowym w obrębie kręgosłupa. Przekazuje impulsy nerwowe z oraz do mózgowia, kontroluje także odruchy własne.

rdzeó kręgowy

Uktad nerwowy

Somatyczny układ nerwowy odbiera inlormacie ze środowiska zewnętrznego oraz reguluje i koordynuje pracę aparalu ruchowego. Układ ten kieruje głównie świadomymi ruchami organizmu.

Autonomiczny układ nerwowy inaczej wegetatywny.

reguluje funkcjonowanie narządów wewnętrznych pracujących bez udziału świadomości, np. pracę mięśni gładkich, mięśnia sercowego, gruczołów. Układ len jest odpowiedzialny za niezmienność środowiska wewnętrznego organizmu.

mózgowie

Obwodowy uktad nerwowy składa się z 12 par nerwów czaszkowych odchodzących od mózgowia. 3t par nerwów rdzeniowych odchodzących od rdzenia kręgowego oraz tzw. zwojów nerwowych będących niewielkimi skupieniami ciał neuronów poza ośrodkowym układem nerwowym W zwojach odbywa się obróbka informacji, które docierają do organizmu ze środowiska. Nerwy obwodowe zapewniają szybkie przewodzenie impulsów nerwowych z zakończeń nerwowych, czyli z odbierających bodźce receptorów (np. oka. ucha), do ośrodków nerwowych oraz przewodzenie impulsów z tych ośrodków do narządów wykonawczych, czyli elektorów (np. mięśni, gruczołów).

W ośrodkowym układzie nerwowym wypustki komórek nerwowych tworzą tzw istotę białą Wypełnia ona wnętrze mózgu, a w rdzeniu kręgowym otacza istotę szarą.

kanał środkowy

W ośrodkowym układzie nerwowym ciała komórek nerwowych tworzą tzw. istotę szarą. Z niej jest zbudowana kora mózgowa. Istota szara znajduje -się też we wnętrzu rdzenia kręgowego.

Wiązka włókien nerwowych (aksonów lub dendrytów. bądź jednych i drugich), która przebiega w obrębie ośrodkowego układu nerwowego, ło droga nerwowa

Wiązka włókien nerwowych (aksonów lub dendrytów. bądź jednych i drugich), która przebiega w obwodowym układzie nerwowym, ło nerw.

wtókna mięśniowe

1. Wymień trzy główne funkcje uktadu nerwowego.

2. Opisz budowę oraz rolę wymienionych poniżej elementów układu nerwowego, a) Ośrodkowy układ nerwowy:

b) Obwodowy uktad nerwowy:

5
|
1	3. Wyjaśnij pojęcia:
i	a) istota biała:
Bi	a) istota szara: