0002

4

Rys.4.1. Wykres zmian siły rozrywającej oraz długości odcinka pomiarowego próbki podczas

próby rozciągania.

Biorąc za podstawę przedstawiony wykres można, ze względu na charakter odkształcenia próbki, wyodrębnić następujące punkty charakterystyczne dla próby rozciągania:

Prostoliniowy odcinek zawarty pomiędzy punktami 0 - 1 wykresu. Wydłużenie próbki ma charakter sprężysty i jest proporcjonalne do preyrostu obciążenia.

Krzywoliniowy odcinek zawarty pomiędzy punktami 1 - 2. Wydłużenie próbki ma charakter sprężysty lecz jest nieproporcjonalne do przyrostu obciążenia. Przerwanie próby w tym momencie - odciążenie próbki, spowoduje sprężysty powrót jej wymiarów do wartości początkowych. Punkt ten rozdziela obszary odkształceń sprężystych i plastycznych Po przekroczeniu granicznej, odpowiadającej punktowi 2, wartości siły

rozciągającej próbka zaczyna odkształcać się w sposób trwały. Należy zauważyć, że całkowite w danym momencie próby odkształcenie próbki będzie sumą jej odkształcenia sprężystego i trwałego. To znaczy, że po zdjęciu obciążenia jej długość jest większa od wartości początkowej.

Przejście od zakresu odkształceń sprężystych do zakresu odkształceń plastycznych jest płynne.

Odcinek zawarty pomiędzy punktami 2-3. Charakteryzuje się fluktuacjami wartości siły rozciągającej. Jej największa wartość w zakresie, po którym nastąpił jej spadek lub ustalenie się, odpowiada górnej granicy plastyczności. Natomiast najmniejsza wartość siły rozciągającej w tym zakresie (w przypadku, gdy występuje więcej niż jedno minimum, pierwszego z nicli nic bierze się pod uwagę) odpowiada dolnej granicy plastyczności.

Przedstawiony wyżej przebieg zmienności siły rozciągającej na odcinku 2 - 3 nie występuje zawsze. Dotyczy on jedynie materiałów konstrukcyjnych z wyraźną granicą plastyczności oraz warunków w jakich przeprowadzana jest próba. Przykładowy wykres rozciągania próbki z materiału bez wyraźnej granicy plastyczności przedstawia rys.4.2. Można na nim zauważyć brak odcinka wykresu charakteryzującego się fluktuacją siły rozciągania po przekroczeniu punktu 2.

Rys.4.2. Przykładowy wykres próby rozciągania dla materiałów bez wyraźnej granicy plastyczności.

53