08

? WYTYCZANIE TERYTOR,_

69

szym rozdziale podział na teorie obiektywne oraz interpretacyjne. Nawiązując do kryteriów omawianych! w rozdziałach pierwszym¹ i drugim, należy uznać tradycję socjopsychologiczną za najbardziej obiektywną, i dlatego to ona znalazła się przy lewym brzegu mapy. Przesuwając się na prawo, natrafiamy na j tradycje coraz bardziej interpretacyjne i mniej obiektywne. Tradycja fenomenologiczna wydaje się najbardziej polegać na interpretacji, i dlatego znalazła się najdalej na prawo. Porządek,'w którym omawiałem w tym rozdziale poszczególne tradycje, stosował się do tej samej zasady: stopniowe przejście od tradycji obiektywnych ku tradycjom zorientowanym na interpretację. Badaczom rozwijającym teorie w przyległych tradycjach łatwiej jest docenić osiągnięcia sąsiadów. Na mapie ich działki mają wspólną granicę W sensie profesjo

nalnym są sobie bliższe w swych głównych założeniach.    . s#§j

Tak zarysowana rama złożona z siedmiu tradycji pomoże nam lepiej zrozu- . mieć wielką różnorodność teorii komuni- '. j| kacji. Czytając o teorii związanej z efektami medialnymi, nie należy zapominać, ze może ona pochodzić z tego samego źródła, co wcześniej poznana teoria, zaprezentowana w części książki poświęconej rozwijaniu więzi. Będę na takie powiązania zwracać uwagę i systematycznie wpisywać teorie w tradycje, gdy tylko uznam, ze same teorie powinny już być jasne. Mam nadzieję, że kiedy znajdziecie się na tym etapie, będziecie już gotowi podjąć dyskusję ze słowami' piosenki zespołu iOcc: „Komunikacja to problem z odpowiedzią”. Każda z siedmiu tradycji obecnych w teorii komunikacji daje nam własne rozwiązanie tego problemu.

Biorącpod uwagę różnice międzyteorią obiektywną a interpretacyjną, czy możecie uzasadnić tezę, że tradycja retoryczna jest mniej obiektywna niż tradycja semiotyczna, a tradycja socjokulturowa mniej interpretacyjna niż tradycja krytyczna?

Słowa piosenki The things we do for love opisują miłość w kategoriach emocjonalnej huśtawki. Jeśli to prawda, która z siedmiu omówionych w rozdziale definicji komunikacji oferuje możliwość osiągnięcia najbardziej stabilnego związku?    '

Craicjch.arakteryzuje komunikację jako dyscyplinę praktyczną. W rozwiązaniu jakiego rodzaju problemów komunikacyjnych mogłaby pomóc tradycja socjopsychologiczną? A tradycja cybernetyczna? Czy wreszcie fenomenologiczna?

Mapa zaprezentowana na rycinie ą.3 przedstawia sjedem tradycji w dziedzinie teorii komu-v nikacji. W którym z rozgraniczonych obszarów czujecie się najbardziej zadomowieni? Które jeszcze pola chcielibyście lepiej poznać? Gdzie odczuwalibyście największy dyskomfort? Dlaczego?    ¹

Zalecane źródło: Craig, R. T. (1999). Communication theory as a field. Communication Theory, 9,119-161.

Komunikacja jako dyscyplina praktyczna: Craig, R. T. (1989). Communication as a practical discipline. W: B. Dervin, L. Grossberg, B. 0'Keefe, B. E. Wartella (red.), Rethinking Communication (t. 1, s. 97-122). Newbury Park, Caiif.: Sagę.

Tradycja socjopsychologiczną: Hovland, C., Janis, I., Keiley, H. (1953). Communication and Per-suasion (s. 1-55). New Haven, Conn.: Yale University.

Tradycja cybernetyczna: Wiener, N. (1967). The Humań Use of Humań Beings (s. 23-100). New York: Avon.

Tradycja retoryczna: Conley, T. M. (1990). Rhetoric in the European Tradition (s. 1-52). New York: Longman.

Tradycja semiotyczna: Ogden, C. K., Richards, I. A. (1946). The Meaning of Meaning (s. 1-23). New York: Harcourt, Brace and World.

Tradycja fenomenologiczna: Rogers, C. (1961). The characteristics of a helping relationship (39-58). On Becoming a Person. [(2002). O stawaniu się sobą. Przel. M. Karpiński. Poznań: Rebis].

Tradycja socjokulturowa: Whorf, B. L. (1941). The relałion of habitual thought and behaviour to language. W: B. L. Whorf, Language, Culture and Personality: Essays in Memory of Edward Sa-

, pif (s. 123-149). Salt Lakę City: University of Utah.

Tradycja krytyczna: Morrow, R., Brown, D. (1994). Critical Theory and Methodology (s. 3-34, 85-112). Thousand Oaks, Calif.: Sagę.