10 (217)

takiego obszaru obserwowana metodami metalograficznymi nie różni się od struktury materiału spawanego (rys.5.7)

Wpływ spawania wielowarstwowego na strukturę metalu.

Jednym ze sposobów otrzymania struktury drobnoziarnistej w spoinie łukowej przy jednoczesnym ulepszaniu struktury strefy wpływu ciepła jest spawanie wielowarstwowe, przy którym poszczególne warstwy (oprócz ostatniej) ulegają wyżarzaniu podczas układania na nich warstw następnych.

Na skutek wyżarzania powstaje struktura drobnoziarnista, przy czym ziarna ulegają rozdrobnieniu również w strefie przegrzania. W dolnej części ściegu rozdrobnienie ziarna występują w mniejszym stopniu z powodu słabszego wpływu ciepła. Aby rozdrobnić ziarna również w ostatniej licowej warstwie można ułożyć dodatkowy ścieg wyżarzający, który następnie zostanie usunięty przez szlifowanie spoiny - w^r wyjątkowych przypadkach np. spawunie kotłów wysokoprężnych.

Wyżarzanie normalizujące. Najlepszym sposobem polepszenia i ujednorodnienia struktury w⁷ stalowych złączach spawanych jest wyżarzanie normalizujące całego przedmiotu spawunego. Ze względu na wysokie koszty obróbki cieplnej stosuje się w wyjątkowych przypadkach, np. kotły wysokoprężne i zbiorniki ciśnieniowe. Czas i temperatura wyżarzania i szybkość stygnięcia muszą być dokładnie ustalone.

Wyżarzanie miejscowe złącz za pomocą grzejników elektrycznych lub gazowych, stosowane np. przy spawaniu rurociągów^ parowych lub gazowych jest dopuszczalne, gdy wurunki obróbki cieplnej mogą być ściśle określone i gdy poszczególne wyniki tego zabiegu zostały spraw-dzone doświadczalnie.

Miejscowe wyżarzanie złącz palnikiem acetylenowym, stosowane czasem w praktyce jest zabiegiem ryzykownym, ze względu na brak kontroli wysokości temperatury i nierównomierności ogrzewania, co może spowodować niepożądane zmiany struktury i dodatkowu naprężenia.