152 (3)

152

Rys. 14.3. Schemat układu pomiarowego: lN - źródło nacięcia, 1 - analog KaDla z żyłam; sektorowymi, 2 - elektrody na mcdelu, 3 - sonda

Rozkład pola elektrycznego wyznaczyć:

-    w ooszarach a i B przedstawionych na rysunku 14.2,

-    w miejscach zaokrągleń sektora oznaczonych promieniami r, i    ^na

rysunku 14.1.

14.2. Ukłąd izolacyjny maszyny elŁ^,ktryCZf>ej_wyS^kj_£6£_J^P^gCj.a

14.2.1. Rodzaje izolacji

Konstrukcja układu izolacyjnego -.aszyny elektrycznej wysoklogo napięcia, a także dobór materiałów i proces technologiczny wynikają z analizy narażeń, jakim układy poddane są w eksploatacji. Dc narażeń tych należą przede wszystkim: oddziaływanie pola elektrycznego, przepięcia oraz narażenia mechaniczne spowodowane ruchami dylatacyjnymi uzwojeń. Układ izolacyjny maszyny elektrycznej wysokiego napięcia przedstawiono na rysunku 14.4.

Izolacje zwojowa to najczęściej izolacja drutu nawojowego profilowanego, a w przypadku profilu gołego taśma samikowa 7 lepiszczem. Składa się ona z papieru mikowego, tkaniny szklanej i lepiszcza (odpowiednia Żywica' zapewniającego jej dużą elastyczność.

Sklejanie i utwardzanie Doków w cewce (izolacja zwojowa w cewce) wykonuje się z taśmę z papieru mikowego oraz ncśnika z tkaniny szklanej, przesycaną w nadmiarze termoutwardzalną żywicę epoksydową. Wytrzymałość elektryczna doraźna taśmy wynosi 20 kV/mm.

Izolacja główna wykonywana jest obecnie jako izolacja ciągła, co zapewnia jednakowę jej wytrzymałość elektryczną i mechaniczną na całej długości prętów. Zarówno w części złookowej, jak i czołowej stosuje się najczęściej taśmy szklanomikcwe lub szklanosamikowe z odpowiednim lepisz-

część żłobkowa    część czołowa

czem. Jest nim najczęściej termoutwardzalna żywica syntetyczna poliestrowa lub epoksydowa. Taśmy i folie nasycone żywicą epoksydową umożliwiają otrzymanie izolacji klasy F (15S*C> o doraźnej wytrzymałości elektrycznej 20 kV/mm.

14.2.2,    Model żłobka maszyny elektrycznej ■

Przekrój żłobka w .rzeczywistym układzie izolacyjnym maszyny elektrycznej na napiącie znamionowe 10,5 kV w skali 2:1 przedstawiono na rysunku 14.5. Układ pcmi3rdwy do wyznaczenia rozkładu pola elektrycznego w tym żłobku przedstawiano na rysunku 14.6. Analcg przekroju żłobka wykonano na papierze przewodzącym w skali 3:1, zakładając, że izolacja jest jednorodna. Odpowiada to założeniu, że izolacja żłobkowa, przekładka między warstwami, klin żłobkowy, szczeliny powietrzne występujące na lukach oraz izolacja prętów, posiadają jednakową przenikalność elektryczną t - 4.

14.2.3,    Program badaó

Rozkład pola elektrycznego wyznaczyć dla dwóch przypadków pracy maszyny :

a)    wybranego stanu roboczego,

b)    próby napięciowej.