CCF20090304000

Krzywa zapominania albo krzywa Ebbinghausa - linia krzywa przedstawiająca zależność między ilością przechowywanej informacji w pamięci a upływem czasu, jaki nastąpił od momentu ich zapamiętania. Przedstawiona została w 1885 w pracy "Uber das Gedachtnis" (O pamięci) przez niemieckiego psychologa Hermanna Ebbinghausa.

Badania Ebbinghausa

Ebbinghaus wychodził z założenia, że badania nad zapamiętywaniem materiału bezsensownego (nonsensownych sylab typu: RAD, FOK, KAN itd.) dostarczą wiedzy na temat "czystego" funkcjonowania ludzkiej pamięci. Uważał, że w ten sposób inne procesy poznawcze (np. myślenie, kojarzenie) nie wpłyną na proces zapamiętywania. Sensowne treści mogłyby być bowiem lepiej lub gorzej zapamiętane na przykład ze względu na swoje szczególne znaczenie dla badanego. Przykładowo, gdyby badany był zapalonym amatorem truskawek to z pewnością zwróciłby uwagę na słowo "truskawka" na liście słów do zapamiętania i w związku z tym zapamiętałby je lepiej. Z kolei gdyby na liście słów pojawiło się słowo, którego badany by nie znał, to prawdopodobieństwo jego zapamiętania zmniejszyłoby się. Oba te uwarunkowania miałyby niekontrolowany -wg Ebbinghausa - wpływ na wynik badań (zob. zmienna zakłócająca).

W wyniku przeprowadzonych badań, Ebbinghaus skonstruował krzywą, która pokazuje, że zdecydowana większość zapamiętanych informacji ulega zapomnieniu w ciągu pierwszych kilku dni od momentu zapamiętania, osiągając poziom ok. 25% w piątym dniu (jest to faza szybkiego zapominania). Jednocześnie dalszy spadek ilości zapamiętanych informacji nie jest już tak gwałtowny - w 30 dniu od momentu zapamiętania osiąga wartość nieco ponad 20% (faza plateau - rys.l).

Krzywa zapominania

Rys.2: Krzywe zapominania po kolejnych przypomnieniach w modelu Ebbinghausa

Krzywa zapominania Ebbinghausa

Rys.1: Krzywa Ebbinghausa. Po zakończeniu nauki następuje szybki spadek ilości zapamiętanych informacji. Połowa materiału (zgłoski bezsensowne) została zapomniana w ciągu pierwszej godziny. Po drugim dniu proces zapominania ulega wyraźnemu spowolnieniu.

Krzywa zapominania Ebbinghausa jest przedmiotem badań i analiz matematycznych. Z pewnym przybliżeniem można ją odwzorować za pomocą funkcji wykładniczej m = (a- c)e^bl + c (gdzie m - ilość zapamiętanej informacji, a - współczynnik zapamiętywania, b - współczynnik zapominania, c -asymptota, t - czas) , jak i potęgowej o postaci m = 2.(1 + /?//'*' (gdzie m - ilość zapamiętanej informacji, X -poziom pamięci trwałej, - współczynnik zapominania, t - czas). Ostatnie badania wskazują, że funkcja

X

potęgowa jest bliższym odwzorowaniem. Krzywa zapominania odwzorowana jako Et = f ^s jest podstawą metody nauki SuperMemo.