CCF20091006064 tif

Każdego rodzaju semiotykas jest semiotyką czegoś: semiotyką sztuki, kultury czy zachowań zwierzęcych; Ale i'semiotyka w'jest semiotyką czegoś, mianowicie znaków przedmiotom wych; i semiotyka_T również jest semiotyką czegoś, mianowicie semiotyki-w. W jaki więc sposób odróżnić semiotykę_S) czyli stosowaną,, ź jędrnej strony od semiotyki_w, czyli własności se-■ miotycznych,¹ i od semiotyki?, czyli teoretycznej, z drugiej strony.

Odróżnienie semiotyki_s od semiotykiw jest łatwe. Ta ostatnia — to cechy semiotyczne znaków przedmiotowych, a nie żadna gałąź wiedzy,

' teoria czy dyscyplina. Natomiast semiotyka_s jest pewnego rodzaju wiedzą stosowaną ozy nauką stosowaną.

Z kolei czym się różni semiotykas bd semiotyki?, w szczególności od- najniższego piętra- tej drugiej — od semiotyki_N? Różni się zadaniem badawczym. Semiotykas. to pewnego rodzaju przedmioty, np. naczynia i szaty liturgiczne, traktuje^ jako znaki i poddaje interpretacji,⁵ by zdobyć'wiedzę o tym, co te właśnie przedmio-'ty znaczą,⁷ wyrażają czy symbolizują. Tymczasem semiotyka?, jeśli nawet w obrębie pewnego swego fragmentu analizuje owe naczynia i szaty liturgiczne, to czyni' tak nie dla nich samych, nie.z- myślą o' ich akurat znaczeniu czy funkcji symbolicznej, lecz w tym celu, aby na podstawie owych szczegółowych badań dojść do uogólnień ria temat pojęć; własności semio-tycznej, znaczenia, wyrażania i symbolizowania — bez względu na to, czy owe własności przysługują - przedmiotom kultu religijnego czy też czemukolwiek innemu użytemu w roli znaku;;-. ^ ■- ■;    ,    ć- -

Dlatego przedmioty analizowane przez semiotykę^ nie stanowią żadnej jednorodnej całości-,-takiej jak architektura, religia czy świat zwierzęcy. Przeciwnie, ubiegamy się o zróżni-ćowanie przykładów, aby uzyskać możliwie szeroką podstawę uogólnień, uniknąć zaś wniosków pochopnych i jednostronnych. W wykładzie więc semiotyki_T sąsiadują z sobą rozważania na temat semiotyki_w: jakiegoś języka etnicznego i jakiegoś utworu .muzyki programowej, eeremon Religijnej i uczty weselnej, stroju samuraja jii - ogrodu klasycystycznego. Analizując tak ?/amienne przedmioty, mamy nadzieję dojść do zadowalająco ogólnego pojęcia np. syntaktyki: i jako składni języka naturalnego, i jako kompozycji utworu muzycznego, i jako kolejności oraz hierarchii obrzędów, i jako zestawu potraw, i jako elementów ubioru, i jako. rozplanowania zieleni.

Natomiast w danego rodzaju semiotyce_s, np. -w semiotyce architektury, analizie poddajemy wyłącznie obiekty określonej kategorii, w tym wypadku budowle;, stanowią one jednolity korpus znaków, obranych jako przedmiot badań oraz dostarczających materiału przykładowego.

Jak z tego wynika, może się zdarzyć, iż pewien fragment rozważań z zakresu semió-tyki_T niczym nie będzie się różnił od jakiegoś fragmentu rozważań z zakresu semiotyki_s. Na przykład i jeden, i drugi opisuje oraz interpretuje własności semiotyćzne, czyli, semiotykę_w,-sonetu Mickiewicza Stepy akermąńskie, posługując się w tym celu metajęzykami z tego samego piętra: syntaktyćznym, semantycznym i pragmatycznym. Żadne też różnice w sformułowaniach nie muszą sygnalizować¹ przynależności jednego do -semiotyki_T, a drugiego do semiotykis. Innymi słowy, może to być po prostu ten Sam tekst.. Tyle że należąc do semiotyki_T, zajmuje się Stepami akermańskiminie.."jako ce-lem, lecz jako środkiem do osiągnięcia, celu: nie dla nich samych, lecz aby wziąwszy pod uwagę i ten między innymi przykład, zbudować pojęcia własności semiotycżnej, znaczenia, oznacza-

337

22 Wstęp do semiotyki