Imm02

Komórki biorące udział

W ODPOWIEDZI IMMUNOLOGICZNEJ

Wiele komórek różnych linii prekursorowych jest przystosowanych do wykonywania wyspecjalizowanych czynności w odpowiedzi immunologicznej.

Limfocyty B i T wykazują ekspresję receptorów swoistych dla antygenu i innych powierzchniowych cząsteczek (markerów) ważnych ze względu na różnorodne czynności tych komórek.

Komórki prezentujące antygen są potrzebne komórkom T umożliwiając im odpowiedź na antygeny. Limfocyty B rozpoznają natywne antygeny w postaci nieprzetworzonej i prezentowanej przez inne komórki.

Istnieją czynnościowe subpopulacje limfocytów T,

które wykazują aktywność pomocniczą, supresorową i cytotoksyczną.

Nowe cząsteczki powierzchniowe pojawiają się na limfocytach w następstwie aktywacji przez swoiste antygeny.

Fagocytujące komórki z charakterystycznymi markerami powierzchniowymi są obecne w krążeniu i umiejscawiają się w tkankach (np. komórki Kupffera w wątrobie).

Komórki układu immunologicznego powstają z pluripotencjal-nych komórek macierzystych poprzez dwie główne linie różnicowania (Ryc. 2.1):

•    Linia limfoidalna wytwarza limfocyty.

•    Linia mieloidalna wytwarza fagocyty (monocyty, makrofa-gi i neutrofile) oraz inne komórki.

Limfocytami mogą być komórki T, komórki B lub komórki NK

Dwa główne rodzaje limfocytów są nazywane komórkami T i komórkami B. Komórki T rozwijają się ze swoich prekursorów w grasicy, podczas gdy komórki B ssaków różnicują się w płodowej wątrobie i w szpiku dorosłych osobników. U ptaków komórki B różnicują się w unikalnym ptasim narządzie, kaletce Fabrycjusza. Tc miejsca różnicowania limfocytów są nazywane centralnymi lub pierwotnymi narządami limfatycznymi. To tutaj prekursory komórek B i T nabywają zdolność do rozpoznawania antygenów poprzez rozwój swoistych receptorów powierzchniowych.

Limfocyty trzeciej populacji nie wykazują ekspresji receptorów dla antygenu i są nazywane komórkami NK (natural kil-lers), czyli naturalnymi komórkami cytotoksycznymi. Komórki NK wywodzą się od przodków komórek limfalycznych w szpiku i można je czynnościowo odróżnić od komórek T i B przez ich zdolność do lizy komórek pewnych linii nowotworowych (lecz nic świeżych nowotworów) iw ritro bez uprzedniego uczulenia. Komórki te pod względem morfologicznym są dużymi ziarnistymi limfocytami (large granular lymphocytes - LGLs).

Fagocytami mogą być monocyty/makrofagi lub granulocyty wielojądrzaste

Fagocyty również występują w dwóch podstawowych rodzajach - jako monocyty/makrofagi i granulocyty wielojądrzaste.

Pochodzenie komórek biorących udział w odpowiedzi immunologicznej

płytki

granulocyty

hemopoetyczna

komórka

macierzysta

Ryc. 2.1. Wszystkie hemopoetyczne komórki pochodzą z pluripotencjalnych komórek macierzystych, które dają początek dwóm głównym liniom prekursorowym: jednej dla komórek limfatycznych i drugiej dla komórek mieloidalnych. Wspólny prekursor limfoidalny ma zdolność różnicowania się albo w komórki T albo w komórki B w zależności od mikrośrodowiska, które zasiedla. U ssaków, komórki T rozwijają się w grasicy, podczas gdy komórki B w wątrobie płodowej i szpiku. Dokładne pochodzenie niektórych komórek prezentujących antygen jest niepewne, chociaż muszą one rozwijać się z hemopoetycznych komórek macierzystych. Komórki NK również rozwijają się ze wspólnej prekursorowej komórki limfoidalnej. Komórki mieloidalne różnicują się w zaangażowane komórki przedstawione na lewo. Wspólna nazwa „granulocyt" jest używana dla eozynofilów, neutrofilów i bazofilów.