jak ludzie kłamia0006

v>

Jak ludzie kłamią? — Strategie    173

•fDeklarowanie zamiaru ujawnienia informacji: „Właśnie miałem o tym powiedzieć.Bardzo przewrotny sposób obrony przemilczenia. I tyleż skuteczny, co perfidny. Jeśli nawet czas ukrywania jest długi i stwierdzenie „Właśnie miałem o tym powiedzieć...” jest mocno poniewczasie, można je rozbudować o kolejny człon: „To było trudne dla mnie i zastanawiałem się, jak to zro- J

Jdiić. w laki sposób przedstawić te fakty...” Strategia ta ^jest^ńemalż^niew^^gtna^ Kłamca bywa nawet w tym ' wypa^ujrHie^n^Tfiar^"Tctora staje w obliczu osoby egzekwującej prawdę. Wrażliwość kłamcy nie pozwala na brutalne obnażanie faktów, zależy mu na zachowaniu dobrych stosunków, przyjaznej atmosfery. Stąd zwłoka w ujawnianiu prawdy, zwłoka poświęcona na dopraco-wanie formy. W rzeczywistości to najczęściej sprytna osłona kłamstwa, a rzeczywistą ofiarą jest okłamywany, który mógł kłamstwo wykryć zupełnie przypadkiem. Gdyby nie ten przypadek, pewnie nigdy nie dowiedziałby się prawdy.

• Luka w pamięci. Jest to sposób banalny i prostacki. Pewnie w szkole podstawowej co druga odpowiedź na pytanie nauczycielki, dlaczego czegoś tam nie zrobiliśmy, brzmi w ten sposób. Ale jeśli przyjrzeć się jej dokładniej, to czy nie okaże się, że czasami kłamca przekazuje informację: „To jest tak mało ważne dla mnie, że nie byłem w stariićTnawet tego zapamiętać..." Zastanówmy się tylko, czy jest to świadome? Sam uzyskałem kilkakrotnie tego rodzaju wyjaśnienia w ważnych dla mnie sprawach. O ile przypominam sobie dobrze swoją reakcję, to nie była ona bynajmniej skierowana na poszukiwanie prawdy, ale na próbę odzyskania dobrego mniemania o sobie. Zastanawiałem się: „Czy jestem osobą na tyle małostkową, że przywiązuję wagę do rzeczy, na które nie zwraca uwagi mój rozmówca? Jeśli mój rozmówca nie przywiązuje do tego wagi, to jak mnie traktuje? Co sobie o mnie pomyśli, jeśli będę nalegał na wyjaśnienie tej sprawy?” Kolejny, perfidny, jeśli stosowany świadomie, sposób na wywołanie poczucia niższości w sytuacji dociekania prawdy. Szcze-