ObrazE135

: H1 Kod genetyczny

[' Hasła I	Kod genetyczny jest zestawem reguł, które określają sposób, w jaki sekwencja nukleotydów w mRNA zostaje przetłumaczona na sekwencję aminokwasów w polipeptydzie. Sekwencja nukleotydów jest czytana trójkami o nazwie kodony. Kodony UAG, UGA i U AA nie specyfikują żadnego aminokwasu i są określone jako kodony terminacyjne, czyli kodony „stop". Kodon AUG koduje metioninę i działa również jako kodon inicjujący, czyli „start".
Kod genetyczny jest i kodem trójkowym
. I Kod genetyczny jest j zdegenerowany	Większość aminokwasów jest kodowana przez więcej niż jeden kodon (tj. kod genetyczny jest zdegenerowany). Kodony specyfikujące ten sam aminokwas (synonimowe) często różnią się tylko trzecią zasadą, w pozycji tolerancji (ang. wobble), w której parowanie zasad z anty kodonem może być mniej dokładne niż w dwóch pierwszych pozycjach kodonu.
Uniwersalność lcodn genetycznego	Kod genetyczny nie jest uniwersalny, ale jest taki sam w większości organizmów. Wyjątki występują w genomach mitochondrialnych, gdzie pewne kodony specyfikują aminokwasy odmienne od tych, które są normalnie kodowane przez geny jądrowe. W mitochondiiach

pewnych typów organizmów kodon UAG nie jest sygnałem zakończenia translacji, ale koduje tryptofan. U niektórych pierwotniaków kodony U AA i UAG nie oznaczają również terminacji translacji, lecz kwas glutaminowy.

Ramki odczytu

Otwarte ramki odczytu

Sekwenqa mRNA może być odczytywana przez rybosom w trzech możliwych ramkach odczytu. Zazwyczaj tylko jedna ramka koduje funkcjonalne białko, ponieważ pozostałe dwie ramki zawierają liczne kodony „stop". W pewnych bakteriofagowych DNA występują geny nakładające się, które używają różnych ramek odczytu.

Otwartą ramką odczytu (ORF) nazywamy ciąg kodonów rozpoczynających się kodonem ATG, a kończących jednym z kodonów terminujących translację, TGA, TAA lub TAG. Rejony kodujące genów zawierają stosunkowo długie ORF, w przeciwieństwie do niekodującego DNA, gdzie ORF są krótkie. Dlatego obecność długiej ramki odczytu w sekwencji DNA może wskazywać na obecność w tym miejscu rejonu kodującego. Analiza komputerowa ORF może być wykorzystana do identyfikacji kodowanego białka.

Tematy pokrewne Struktura RNA (Gl)    Synteza białka (translacja)

Rybosomowy RNA (G9)    u prokariotów (H2)

Transportujący RNA (G10)    Synteza białek (translacja)

u eukariotów (H3)