P1090798

Tabl. 5

	Og«i^1 ^2i oaoby badana^2		Skala wotywnej^2		czytalnlczy	ch
Yyfceztalcenią	w liczbach bezwzglgd-nych	w Od-tatkach	brak Motywacji (0 kaiątak w rokuj	słaba Motywacja (l-S ksl^2-4ek w rokuj	4radnie Motywacja kaletek w rokuj	allna Motywacja (25 1 wlfcaj kaletek w rokuj
i Og ó i m	25 304	100,0	39,5	25,8	21,3	13,
| Wyłsza	7BS	100,0	4.2	18,8	37,4	39.6
} Niepełna wyZsza	329	100,0	3,3	14,2	35,6	46,9
Ppaaturtlna	270	100,0	2,2	17,7	43,0	37,1
średnia	3 066	100,0	6,7	27,3	35,3	28.7
KlapaIna 4radnie	1 661	100,0	8,3	21.6	38,0	32,1
Zasadnicza	2 687	100,0	26,2	33,4	27,6	12.8
KlapaIna zasadnicza	432	100,0	16.3	25,3	39,6	18,8
Podstawowa	10 690	100,0	44,2	29,9	17,8	6,1
Klapałne Podstawowa 1 brak wykształcania	5 267	100,0	7S.8	16,4	5,9	1.9

*B«z J6 osób z wykształcenie® niepełny* pomaturalnym.

Noleży tokże zwrócić uwagq na pewną interesuiącą prawidłowość, przemawiającą na korzyść łozy o decydującej dto stabilizacji poziomu potrzob czytelniczych roli przejścia ze środowiska szkolnego w środowisko pozaszkolne. Przede wszystkim wśród osób z wykształceniem pełnym odsetki osób d silnych motywacjach czytelniczych są z _freguty niższe niż analogiczne odsetki w populacji osób, które danego poziomu wykształcenia nie ukończyły, 1 tok, odsetek respondentów przejawiających silne motywacje czytelnicze wynosi w populacji osób z wykształceniem wyższym pełnym - 40%, zaś w populacji osób z wykształceniem wyższym niepełnym - 47%; wśród respondentów z wykształceniem średnim pełnym - 29%, zaś średnim niepełnym - 32%; w zbiorowości osób o wykształceniu zasadniczym zawodowym pełnym -13%, a niepełnym - 19%. Jedyny wyjątek stanowi - ze zrozumiałych względów - kategoria osób z wykształceniem podstawowym, gdzie tendencja Jest odwrotna, W tym wszakże wypadku respondenci z wykształceniem podstawowym niepełnym to przede wszystkim osoby starsze, o niskim poziomie rozbudzenia potrzeb intelektualnych w ogóle.

W celu właściwego odczytania powyższej prawidłowości należy przypomnieć, iż w kategoriach "niepełnego wykształcenia" obok osób, * które przerwały naukę, grupują się uczniowie i studenci. Wśród tej właśnie populacji szczególnie doniosłą rolę odgrywają motywacje ekstrawertywne, bowiem - jak już wspomniano - część potrzeb, czy- , telniczych ma charakter niejako wymuszony, instrumentalny, Owe róż- . nice na niekorzyść osób z pełnym wykształceniem średnim lub wyższym można zatem interpretować jako efekt zlikwidowania presji uczestnictwa w systemie szkolnym. Innymi słowy; jest to wyraz zaniku potrzeb nieodczuwanych, potrzeb które nie przekształciły się w potrzeby odczuwane, a wyszły poza fazę potrzeb uznawanych.

Hipotezę tę potwierdzają dane empiryczne zamieszczone w tablicy 5, gdzie do korelacji pomiędzy wykształceniem a siłą motywacji czytelniczych wprowadzono dodatkową zmienną kontrolną, a mianowicie podział na osoby kontynuujące naukę w szkołach, stacjonarnych i osoby aktualnie nie uczące się.

Okazuje się, iż w populacji uczniów 1 studentów bardzo niski odsetek osób pozbawionych motywacji czytelniczych nie koreluje się

1

ZaJeźności w powyższej tablicy są niezmiernie wyraziste. Ogólną

tendencję, znaną zresztą z łvielu poprzednich badań, sformułować

można następująco; w miarę wzrostu poziomu wykształcenia maleje

odsetek osób w ogóle nie czytających książek, wzrasta natomiast

2

w kolejnych kategoriach wykształcenia częstotliwość czytania książek.

Warto jednak, kontynuując poprzedni tok analizy, zinterpretować powyższe dane w kategoriach potrzeb i motywacji czytelniczych.

O kluczowej roli wykształcenia w kształtowaniu potrzeb czytelniczych świadczy fakt, iż odsetek osób pozbawionych motywacji czytelniczych różnicuje się od mniej niż'. 5^ w populacji osób z wykształceniem wyższym niż średnio do 76% w populacji osób nie mających pr-inego wykształcenia podstawowego.