P1090802

prceja programów szkolnych, o tyle w Środowisku akademickim rolą lę po części przejmuje grupa rówieśnicza, a ściślej — grupa odniesienia studenta, której wzory kulturowe są dla niego z jakichś względów najbardziej atrakcyjne. Jeśli więc w owej grupie odniesienia książka jest źródłom prestiżu, to można założyć, iż w rezultacie potrzeby czytelnicze zostaną wzmocnione lub przynajmniej - utrzymane na dotychczasowym poziomic. A w ich ramach dolej będzie zachodził proces przekształcania się potrzeb uznawanych w potrzeby odczuwane.

Jeśli powyższy tok rozumowania jest słuszny, to należy oczekiwać, iż przerwanie nauki na określonym szczeblu wyznacza w dużym stopniu poziom rozbudzenia potrzeb czytelniczych, fazę przejścia od potrzeb uznawanych do potrzeb odczuwanych. Uzasadniona zatem wydaje się tezo, że im wcześniej następuje przerwanie nauki w szkole, tyro bardziej potrzeby uznawane przeważają nad odczuwanymi.

Ustanie lub osłabienie działania czynników wzbudzających potrzeby czytelnicze (m.in. szkoły) powoduje zanik ekstrawertywnych motywacji czytelniczych i ustabilizowanie potrzeb czytelniczych w zasadzie na poziomie motywacji introwertywnych. Im wcześniej zatem ustanie lub zmniejszy się działanie owych czynników stymulujących, tym wcześniejszej fazy internalizacji ono dotyczy, czyli - tym niższe sq uznawane potrzeby czytelnicze. W efekcie - tym niższy jest poziom stabilizacji potrzeb czytelniczych w ogóle.

Pewne potwierdzenie powyższych hipotez znaleźć można w tablicy 8 zawierającej informacje o rozkładzie motywacji czytelniczych według wiekp respondentów.

Tablica poniższo wymaga kilku komentarzy. Przede wszystkim zwraca uwagę fakt pewnego "nadreprezentowania" osób w średnich grupach wieku oraz "niedoreprezentowanla” osób w młodszych grupach wieku w stosunku do populacji generalnej. Jak bowiem wiadomo z badań demograficznych, w społeczeństwie polskim (i nie tylko polskim) najliczniej są reprezentowane roczniki młodsze. Należy wszakże podkreślić, że fakt ten nie uniemożliwia porównań pomiędzy poszczególnymi grupami wieku. Znacznie poważniejszą przeszkodą w do-

korrywaniu bezpośrednich porównań Jest to, la w obliczeniach wyniki'*/ badań GUS nie przewidziano standaryzacji poszczególnych grup wieku ze względu na poziom uzyskanego wykształcenia. Podstawowym źródłem weryfikacji nakreślonych wcześniej hipotez byłaby obserwacjo rozkładu motywacji czytelniczych w populacjach ujednoliconych pod względem wykształcenia a różniących się wiekiem. W ten sposób możliwe byłoby wyeliminowanie wpływu wykształcenia na wygasanie motywacji czytelniczych w starszych grupach wieku..

Tabl. 0

	Odółes*		Skala sotYwacll czytelniezach \
Grupy wieku	w liczbach bezwzględnych	w odsetkach	>rak no-	n o t s	r w a c i	e i
			tywacjl	słabe 4	Irednie 1	lilne |
1	2	3	4	5	6	7 1
15 - 16 let	1172	100,0	6,6	22,4	44,6	26^4 I
17 - 18 lat	1297	100,0	11,3	21,9	40,2	26,6 i
19 - 24 lat	3418	100,0	19,3	28,3	31,6	20,8 1
25 - 34 lat	4310	100,0	31,2	31,1	23,4	14,3 l
35 - 44 lat	5093	100,0	41,9	29,2	18,1	10,8 J
45 - 54 lat	4187	100,0	48,0	26,4	15,8	9,8 1
55 - 60 lat	1712	100,0	56,4	21,4	14,6	7,5 1
61 - 65 lat	1615	100,0	60,9	20,2	12,1	6,8 1
ponad 65 lat	2417	100,0 '	67,6	16,1	9,1	7,2 1

° Bez 83 osób o nie ustalony* wieku*

Ponieważ jednak analiza taka nie jest możliwa, interpretacja danych empirycznych nie będzie mogła w pełni potwierdzić wcześniejszych założeń łiipotetycznych.

Według danych zawartych w tablicy 8 w miarę wzrostu wieku wzrasta odsetek osób pozbawionych motywacji czytelniczych, maleje natomiast odsetek osób wykazujących średnie i silne motywacje czytelnicze. Warto także zwrócić uwagę na (akt, że odsetki osób o słabych motywacjach czytelniczych są najwyższe w średnich grupach