PHOTO293

Ćwiczenie 9

UKŁADY IMPULSOWE

Układy impulsowe są to układy, których przebiegi wyjściowe przyjmują tylko dwie różne wartości, a przejście od jednej wartości do drugiej odbywa się bardzo szybko dzięki silnemu dodatniemu sprzężeniu zwrotnemu. Istnieją trzy podstawowe grupy układów przełączających z dodatnim sprzężeniem zwrotnym: astabilne, monostabilne i bistabilne. W układzie astabilnym każdy ze stanów trwa tylko określony czas (zależny głównie od parametrów układu), po czym następuje samoczynnie przerzut do stanu przeciwnego. Żaden ze stanów nie jest stabilny. Układ monostabilny jest to taki układ, który normalnie pozostaje w jednym z dwu możliwych stanów. Przejście do stanu przeciwnego, niestabilnego, wymaga każdorazowo doprowadzenia impulsu wyzwalającego. Stan ten trwa tylko określony czas, po czym układ samoczynnie wraca do stanu stabilnego. Układ bistabilny ma oba stany stabilne, a każdorazowa zmiana stanu następuje pod wpływem zewnętrznego pobudzenia. Układ tala nazywa się przerzutnikiem. Do przerzutników zalicza się także układ progowy uzyskany przez wprowadzenie silnego dodatniego sprzężenia zwrotnego w obwód komparatora, nazywany układem Schmitta.

1.1. Układ astabilny (multiwibrator)

Najprostszy schemat generatora impulsów prostokątnych przedstawiony jest na rys.9.1a. Generator ten składa się z dwóch wzmacniaczy oporowych (wzmacniaczy, w których obciążenie stanowi rezystor) sprzężonych w ten sposób, że obwód wyjściowy każdego z nich jest sprzężony przez pojemność (C_; lub Cj) z obwodem wejściowym pozostałego wzmacniacza.

a)    b)

Rys.9.1. Multiwibrator tranzystorowy: a) schemat ideowy, b) położenie punktów pracy na charakterystyce tranzystora