Przemoc i marginalizacja Przemys�aw Piotrowski (2)

fi®!

kli i produk-uióyy pow ro-

rój* •

t a r. ,

lijrham l’il< chi

l\ należy (io najstarszych l’o przejść m na emerytutę nul nowe zadanie wypełnień io wolnego e^su Niek!nr/> doznają radości na myśl. v •moiciura pozwoli im na nic.nil h>< ono rozwalanie Iasn\> ii /ainic-i-es. nvań. inni dnświad< /.a pi mepoł ci pi i dcprc p. gd\ praca zawodowa

■    ilega zakończeniu. Ida nioii pizcnnicszc/enie om om w nowe zadania U".| i wiele hardziej skomplikowano. Swojemu życiu uiu.sza nadać nov. \ kierunek.

F.inorytura może Ino szczególnie bolesna i Irmina dla osób. kló-i \. li poczuci¹' wla‘ ni'| waitosn iparle po i na o:zagnieć!; ivwnoj prac v i la 'eman. Remicla l^!,,: i r l⁾ⁿ loli po 'de . urn później

1. )o u/cciej kateyoiii nile a lud/tw lór/y nigdy m pr/ccliod/a na emeryturę, np. 1’icas • Ido ostatnich eh.wal ich zvcie wypełnili twórcza praca.

Sposób traktowania /w i a po pożegnaniu ptacy zawodowej jest mocno osadzony w konie!, scic kultu rov. ym. Vi nas/' m ki aj u dla wielu ludzi emer/tura oznacza konieczność borykania się z upokarzają cvmi trudnościami materialnymi. Czesio me wysiare/a na pokrycie codziennych, skromnych nawet potrzeb. W takici sytuacji trudno jest lub prawie niemożliwe rozwalanie Iwatręzych /aiuteresow in z.\i ie codzienne przekształc a sic w walkę o przetrwanie, o możliwość uniknięcia eksmisji z nicoplacaneyn mieszkania.

2.    Akceptacja wlasneco życia

W późnym okresie zvcia dorosłego człowr l dostrzega dowod\ własnych sukcesów i niepowod/en w- ir/eeh wa/uyeh dzaed/inacn Ą-eia; małżeństwo, wvcliow um. dzieci i praca zawo-dou a Obserwując żvcic swoich dorosłwh dzieci starsi mogą juz pt zekon.it się. czy odpowiednio je wychowali i czy potrafią sprostać w sposób twórczy

■    w oparciu o zasady moralne, wyzwaniom zwia intymnego, pracy i wych« writiiia wia .m cii d dcci

\\ i ym okresie zadaniem snu • -j osoby po akceptowanie wła i i nunioueeo pa ‘ żęcia óniz rozbieżności pomiędzy planami ,! isiagmęciami, marzeniami a ich spełnieniem. iwy., a powinien na- '.upić proces wlaezania niepowodzeń, ro/c/.arow an we własne Ja lediioslka powinna do/nae dum\ ^;e .-.woieh osiągnięć. nawet ed\ znaj dują sic poniże| poziomu oczekiwań Niektóre osob\ ; pi/’> iloc/one

Naiiiobńistwo wieku siar.s7.cgo

ciężarem własnych strat. niepowodzeń i klęsk. Inni są niezwykle pewni siebie. Sadza, 'c ich żvt. ic Sianowi idealny wzór do naśladowania ^dr/.ucają wszelkie wątpliwości w ocenie własnego życia. Obie ie strategii’ nie pozwalają na /nuanv. Optymalne jest rozpoznanie obszarów niepowodzeń luli kryzysów¹ i spojrzenie na nie z perspektywy wla sttych osiągnięć. W efekcie rodzi się duma z siebie i w łasnych dokonań, fle ni:’ 'wstępuje nairysfvc7.nn fascynacja własną osobą.

Powitanie koncepcji śmierci

Coraz liczniejsze straty osob bliskich nakłaniają do refleksji zwiń zane] ze śmiercią. Ujawnia się niepokój o życie własne i bliskie!’. Uh.!: 'i juz nie można uciekać od pytań o śmierć. Mysi o śmierci nnj częściej ulega represji w ciągu z,vcia. ( zlowick zaprzecza swojej śmierci (lYcud, BUM i w dębi duszo w nią nie wierz.\ Wielu mlo riyc11 ludzi nigdv nie mvśli o śmierci, jest to bowiem bardzo odległa perspektywa. Śmierć wprawdzie nieustannie obecna jest w środkach masowego przekazu, na ekranach wciąż umierają ludzie ale raczej w niezwykłych okolicznościach, można sic pocieszyć, że nam się nie przydarzą, .fl ylko niewielu z nas umrze w katastrofie samolotu, w cza sie trzęsienia ziemi lub ataku terrorystów" (lnhol, 1990. s. 1 Id). (. zlowick właśnie przekształca śmierć w przypadkowe doświadczenie, aby uchronić się od lęku.

(‘z.lowiek stary natomiast już w mniejszym stopniu może ludzie się przypadkowością śmierci i tym, że przytrafia się zawsze innym. Teraz już zbliża się do niego.

Jednostka wkracza w starość już po przeżyciu kryzysu przełomu w .'ni który pozwoli! na zmianę hierarchii w artości, osłabły malerinJ ie i zw iązane z pracą zawodową, nabrały mocy wartości religijne lub filozoficzne. Rozwój nadal (rwa (Jung. 1999). Uświadomienie sobie własnej mierci pozwoliło na zwrócenie się ku Bogu lub filozofii Kryzys przełomu życia jest konieczny dla harmonijnego przeżycia starości (Jung, 1999)

Brcwi. Hrennan f 19S2J dokonali podsumowania poglądów wici ..ich teoretyków osobowości i terapeutów, wskazujących na znaczenie istaimego etapu w perspektywie całego życia:

I Zycie nasze jest podróżą. Rozwój dokonuje się od urodzenia a/, do śmierci Zawsze jesteśmy w toku procesu, rozwój me kończy sic nigdy.