Ściąga z Zarządzania

pytania problemowe z zarządzania

• Pada] definicję pojęda zarządzania Mp. Organizatorzy produkcji definiują zarządzanie uto    działanie

o legające na spowodowaniu funkcjonowania rzeczy, rgonizacji    lub    osób

godnie z celem wytyczonym przez zarządzającego. ¥ óarwnty \iVcndune pdakitj rozróżniano zarządzanie zcczami    i    kierowanie    ludźmi

Jbecnie zgodnie z literaturą anglojęzyczną pojęcia te rważa się za synonimy, a zarządzanie definiuje się jako rorat: planowania, organizowania, przewodzenia i onlrolowania działalności członków organizacji przy /ykorzystaniu dostępnych zasobów dla osiągnięcia stalonych    celów.

■„ Omów genezę Idei zarządranla formowanych >rzcz    myślicieli    świata

taroiytnogo I okresu średniowiecza. )dp. Już historyk i myśliciel grecki Ksenofont w •aktacie Oikonomlkos, wyloty! ogólne zasady arządzania: zalecał, aby każdy rolnik uczył się osp o darowa/ii a u dobrych gospodarz, a jako cel ukazywał nadwyżkę produktów i dochodów.

H zarządzaniu propagował zasady nagradzania i urania i stawiania ludzi na odpowiednich tfanowiskach. Postulował podział prac złożonych na rroste oraz wyróżnił pracę kierowaną i wykonawczą. Idworćż Anttolckf »r swokh dzidach o poikyre i nondnośd dał wykład twoich poglądów na zrządzanie: zalecał niewolników dobrze traktować i tdżywiać, oby mogli pracować wydajnie. W urządzaniu zalecał zasadę złotegp środka tj. unikanie /krajnych poglądów i decyzji. Chęć sikania po władzę jzasadnial naturalnym dążeniem ludzi do posiadania własności    prywatnej.

.Caton Starszy (ok. 160 IjULe,) w dziele O gospodarstwie wiejskim określił zarówno wielkość gospodarstwa jak (wg dzisiejszej miary ok. 25ha) i ląjkorzystniejsze jego położenie (blisko bogatego niosta, morza, rzeki albo drogo bitej). Zalecał karać wyłącznic za złą wolę, a nieumiejętnych pouczać, a wszystkim wydzielać zadania robocze W ircdniowieczu chętnie sięgano do opinii w zakresie narządzania myślicieli starożytnych W 15S8r. polskim bicie Gospodarstwo Anzelm Gostowski wykazał majotnoić dzieł starożytnych i idąc dalq zalecał zrządzać gospodarstwem planowo y. układać ireliminorzc dochodów i wydatków. Duże znaczenie xt?pisywał właściwym relacjom ndaiwB, {ompetencjaini i odpowiedzialnością zarządców folwarków. Zamiast pańszczyzny proponował wydziały robót,    czyli    normy.

I. Przedstaw lny teorie zarządzania: liberalną, iimianlstyczną    I

administracyjną lansowane w XIX wieku I podaj Ich tutorów.

Odp: Pierwszą teorię liberalną opracował Fryderyk Taylor amerykański inżynier metalurgii. Zalecał on oparcie organizacji robót i zarządzania no wiedzy uzyskanej za pomocą ścisłych metod wzorowanych na netodach stosowanych w fizyce. Zainicjował trzy -odzojc badań: czasu pracy, geometrii ruchów i warunków pracy. Wynflri obserwacji poddane analizie raaly: eliminować zbędne c^mnośri, uporządkować proces pracy, pomóc w opracowaniu najlepszego wzorca i wdrożyć go zo pomocą instrukcji. Badania Taylora były u podstaw taśmowego systemu pracy (zakłady    Forda).

Druga leartą: stłoczył Ekou May w socjolog amerykański tzw łaunan rdations, czyli stosunków międzyłuckicłi Wyszedł on od krytyki tayloryzmu jako teorii człowieka ekonomicznego reagującego wyłącznie na. korzyści materialne z pominięciem uwarunkowań socjalnych, kulturowych i psychicznych .Mnyo zwrócił uwagę,    że pracownicy reagujący na bodźce

przełożonych solidarnie (przez grupę koleżeńską) a nie indywidualnie Postawił na właściwy klimat pracy (stosunek    podwładny przełożony    wbrew zaleceniom

Taylora    zalecał odejście od    czynności wąsko

wyspecjalizowanych. Zalecał ograniczenie kontroli oraz decentralizację    zarządzania.

Teoria    trzecia:    zarządzania    administracyjnego

autorstwa Henri Fasola inżyniera francuskiego. W większości poglądów zachował aktualność do dziś. Zalecał traktowanie przedsiębiorstwa jako całości i jako organizmu społecznego. Zwracał uwagę na jeohofóo&f rozkazodawstwa i kierownictwa. T\vierdził, że zdolność zarządzania nic jest wrodzona i można ja zdobyć poprzez wykształcenie. Wyszczególnił również tzw. funkcje    ItśsoKnkzt.

Pionierem naukowej organizacji pracy i zarządzania w Polsce    był    prof.

Karol Adamedd (1866-1933)    wykładowca

Paliłrrimikj    Warszawskiej.

Do teorii zarządzania uniósł Izw. zasadę koordynacji tj. racjonalnej

współpracy zespołów roboczych.

4. Podaj różnice między fimkcja kierowniczą I ttanowlskłem    kierowniczym

oraz omów podstawowe funkcje    kierownicze.

Odp. Stanowisko kierownicze jest    podstawową

;omórka organizacyjny której podporządkowane są mc stanowiska organizacyjne. Funkcje kierownicze ezypisane SA osobie zarządzającej, które wamnkują (znanie    kogoś    za    kierownika.

^Jlenr«y czynności te okreBB Henri FayoL Obecnie wyróżniamy

nstępujące funkcje kierownicze:    planowanie,

organizowani c, motywowanie (przewodzenie) i \Kdn3h**vme. Niektórzy do tycłi funkcji dodają trzy odulkowc; opracowanie informneji, politykę ersoruina, i analizę wyników zarządzania. Wykonywanie funkcji kierowniczych jest jednym z ratunków uznania kogpś za kierownika.

•« Co rozumiemy pod pojęciem władzy omów odzaje    i    źródła.

Xjp. Teoretycy zarządzania rozróżniają dwa pojęcia ■ładzy:

ojęci szersze to: rodzaj uprawnień do decydowała o dach oraz dysponowania środkami Pojęcie węższe: idząj zależności międzyludzkich występujących nędzy dwoma stronami tej samej organizacji Źródłem *fodzy w ustroju kapitalistycznym jest posiadanie -łasnych środków produkcji Władza może być również 'zekazana przez: delegowanie, mianowane, wybory, lodzą może być formalna i nieformalna Inne źródła >dbudowujące władzę : kwalifikacje zawodowe, itorytet, siła fizyczna. przekonywane i amputowanie. W społeczności władza oparta jest na Jasności grupowej środków produkcji, a zarząd i Rada adzorcza ma władzę delegowaną przez Walne

rodzinnych włada wynika z prawa własności osób stanowiących firmę i najczęściej nie wyst&uje w nich oddzielenie funkcji zarządzania od pracy wykonawczej.

6. Omów zasady planowania pracy własnej kierownika.

Odp. Planowanie pracy własnej jest ważnym środkiem ttaprcrwnrama.

Umożliwia utrzymanie właściwych proporcji poszczególnych funkcji i czynności. Ułatwia wygospodarowanie czasu na pracę koncepcyjną. Pcoirżh zapobiegać przemęczeniu i utrzymaniu higrary pracy umysłowej. Poprawia również ład organizacyjny, co ułatwia pracę podwładnych. Przed przystąpieniem do opracowania pracy własnej należy dokonać podziałów czynności kierowniczych na stale i sporadyczne. Czynności stałe mogą by regularne- gdy czas ich występowania jest, znany i nieregulamc-o nieznanym z góry czasie występowania. Czynności sporadyczne dzielone są na przewidywalne i nieprzewidywalne: Wprowadzenie reguł ograniczających działania improwizncyjne zwiemy llnalizacja pracy kierowniczej. Niedofinalizo wonie jest to niźfty od racjonalnego stopień formalizacji dopuszczający dowolność i zmniejszający koordynację Z przefomwriizowaniem pracy mamy do czynienia, gdy występuje zbyt dużo szczegółowych i często zmienianych przepisów.

7. Ca wiesz a systemach eatrądzaala w skag makroekonomicznej?

Odp. Istnieją dwa podstawowe systemy zarządzania w skali    makroekonomicznej.

a)    System nakazany polegający aa (.maleniu przez

jednostki    nadrzędne podporządkowanym

przedsiębiorstwom określonych zadań do wykonania. Taki system był charakterystyczny dla gospodarki socjalistycznej (zwanej także centralnie zarządzaną). W rolnictwie dotyczy! on rodząju i liczby utrzymywanych zwierząt, powierzchni uprawy, rozmiarów sprzedaży rtp.

b)    System parametryczny w którym jednostki

zewnętrzne    nie    mogą    wydawać

bezpośrednich dyspozycji Możliwy jedynie jest wpływ pośredni z wykorzystaniem systemu parametrów takich jak: ceny, polityko podatkowa, system kredytowy, dotacje, pofóyśa cefha ftp. Azeobięóiorstwo kształtuje własna politykę wykorzystują parametry. Oba systemy mogą być wspomagane systemem kontraktacji

1 Co raufo&MMy pod paśątfcsu dnktoy organizacyjnej    przedsiębiorstw?

Odp. Struktura organizacyjna jest to ustalenie zależności służbowych między pracownikami ł zależności kooperaryjnyrb między stanowiskami prasy w przedsiębiorstwie. Struktura organizacyjna określona je* w statucie i regulaminie organizacyjnym przedsiębiorstwa (w postaci schematów i opisów)

W strukturze organizacyjnej wyróżniamy jej: -azerokść- tj. liczbę komórek organizacyjnych -wysokość-tj. liczbę szczebli (od stanowisk wykonawczych do itanowiaka dyrektora) Oraz:

-rozpiętość kierowania- tj. liczbę podwładnych lub komórek organizacyjnych podporządkowanych bezpośrednio    jednemu    kierownikowi,

-zasięg kierowania- jw. Ale nie tylko bezpośrednio ale i pośrednio podporządkowanych jednemu kierunkowi. Struktura może być: smukło gdy mała rozpiętość a dużo szczebli, lub płaska mało szczebli a duża rozpiętość.

9. Co roznnrietny pod pojęciem systemu kierowania 1 omów    znane    d    systemy?

Odp. System kierowania jest to sposób podporządkowania    pracowników

niższych szczebli organizacyjnych wyższym. NsJapdeJ spotykane systemy zarządzania to: system IM owy, funkcjonalny I sztabowo-Dniowy. System Unowy polega na bezpośrednim i jednoznacznym podporządkowaniu pracowników. Przykład: dyrektorowi podlegają wszyscy kierownicy zakładów (dziołów),im z kolei brygadziści o brygadzistom pracownicy wykonawczy. System funkcjonalny eksponuje role spegałistdw w przedsiębiorstwie a dyrektor przekazuje decyzje za ich pośrednictwem.

Przykład: zootechnik wydaje dyspozycje odnośnie produkcji zwierzęcej, mccńanizafor w zakresie maszyn, księgowa w zakresie finansów Ud Wadą systemu funkcjonalnego jest możliwość wystąpienia sprzecznych decyzji wydanych przez różnych specjalistów. System srtsbraabświy łączy tteby dwóch poprzednich systemów. Specjaliści tworzą sztab doradczy, a decyzje podejmuje i wydaje dyrektor. Wspomnieć należy, że omawiane systemy zapożyczone zestal}'    z    wsyskz

10. Omów różnice pojęda decyzji w znaczeniu urzędowym    I    w    teorii

orąantzacJL Przedstaw kolejne fazy powstawania decyzJL

Odp. W języku urzędowym decyzja oznacza postanowienie które zobowiązuje jej adresata do określonego    zachowania    się.

Decyzja kierownicza jest to wybór, czyli dawanie pierwszeństwa jakiemuś rodzajowi zachowania nad mnymi

Wg.    rangi    wyróżniamy    decyzje:

a)    ttrategiczne dotyczące głównych celów działania

b)    taktyczne dotyczą składników celów głównych

c)    operacyjne powtarzane często (na co dzień)

Decyzje kierownicze wskazują na żądanie lub tyczenie fóenmntkA    które

winno być respektowane przy jego realizacji (przekazywane w formie polecenia łub dyspozycji kierowniczej).

W procesu: dysponowania, wyróżniamy trzy fezy*.

a)    rozpoznanie problemu tj. zbieranie informacji które

pozwolą ustalić odchylenia między stanem istniejącym o    stanem    pożądanym.

b)    zaprojektowanie wariantów decyzji tj. określenie i

ocenienie    możliwości    rozwiązań.

c)    wybór rozwiązania wg określonego wcześniej kryterium (strata, zysk. maksymalizacja.

minimalizacja).

11. Omów pięć AmkcJI zarządzania: planowanie, organizowanie,

koordynowanie. motywowanie 1 kontrolę. Odp. Zarządzanie jest działalnością kompleksowy a wykonywanie wszystkich wymienionych funkcji jest wynikiem uznania kogoś za kierownika. Planowanie jest narzędziem zarządzania umożliwiającym realizacje w sposób celowy i

informacji o zasobach, potrzebach, szansach i zagrożeniach Od informacji przechodzimy do prognozowania wyników naszego działania i wyboru najhardziej    odpowiedniego    wariantu.

Organizowanie (o tworzenie struktur, grupowanie czynności, wyznaczanie zadań oraz tworzenie stanowisk pracy i    zespołów    organizacyjnych.

Koordynowanie prof Karol Adamiecki (1866-1933) profesor PcAtoedaałii WmzarwakMj uważał, żfc największe straty czasu w produkcji spowodowane są brakiem koordynacji tj. uzgodnienie rozpoczęcia, trwania i zakończenia poszczególnych etapów (operacji). Stąd Jdadk duży nacisk na współprace zespołów roboczych oraz ludzi w tych zespołach. Sformułował tzw. zasadę harmonii działań. Motywowanie pod tym pojęciem rozumiemy przywództwo oraz dostarczenie informacji niezbędnych do wykonania zadań. Najlepszym rodząjem motywacji jest tzw. motywacja wewnętrzna, płynąca ze stanu świadomości pracownika. Kontrolowanie jest to zespół działań mających za zadanie upewnienie się czy organizacja (przedsiębiorstwo) funkcjonuje zgodnie z wytyczonymi celami. Rolnicze powiedzenie Pańskie koło kona tuczy.

12. Wyndeń I omów znane d style kierowania. Odp. Styl zarządzania winien być dostosowany do specyfiki przedsiębiorstwa jego struktury oraz poziomu kadry.

Rozróżniamy styl kierowania autokratyczny, demokratyczny    f    liberalny.

Niektórzy wymieniają odmiany stylu liberalnego: nie ingerujący,    biurokratyczny.

Kierownik autokratyczny, (z grekiego aut os sam, kratos władcafrachowuje całą władzę i odpowiedzialność. Określa zadania i podejmuje decyzje bez konsultacji z podwładnymi.

Zaleta: porządek w organizacji, wada: krępowanie inicjatywy.

Kierownik demokratyczny: przekazuje pracownikom znaczny zakres uprawnień    Zatrzymując

odpowiedzialność oraz instrumenty kontroli, (z greckiego    demos    lud)

Zalety: komunikacja dwukierunkowa, współpraca z podległymi    zespołami

Kierownik (ióeraitoy: dąty do prawie caftowiiej delegacji władzy i odpowiedzialności podwładnym Słabość (zagrożenia) przy zlej koordynacji i kontroli przedsiębiorstwo może pogrążyć rię w anarchii. Styl nie imgerojący oówisa IfecnAnego, kierownik nk wtrąca się do tego co robią podwładni Przyczyna:    wada charakteru, ignorancja, brak

fachowego    przygotowania.

Styl biurdtntyczny odmiana stylu liberalnego kierownik zamyka się w biurze otacza papierkami i koncentruje się na czynnościach biurowo administracyjnych Przyczyna:    jak wyżej.

13.    Co wiesz o zasadzie Pnreta I zarządzaniu przez cele?

Odp. Vilftało Par eto (1848-1923) włoski socjolog i ekonomista prof Uniwersytetu w Lozannie. Twórca szkoły lozańskiej. Zalecał zarządzanie przez określenie celów, ich podział, elastyczność i dostosowanie do zmieniających warunków oraz uczestnictwo w ich określaniu osób które mogą je realizować. Zgodnie z zasada Parsa koło 20% działań kierownictwa w tym systemie może dać 80% uzyskanych efektów.

14.    Co wiesz o normowa idu pracy I systemie akordowym?

Odp. Tzw. studium pracy służy do opracowania uomi j normatywów pracy oraz do planowania zatrudnienia i organizacji    pracy.

Stosować są dwie metody mierzenia, czasu pracy*, chronometraź i fotografia czasu pracy. Chroflomctraź mierzymy stoperem czas trwania powtarzalnych elementów pracy, w konkretnych warunkach technicznych i organizacyjnych. Zapisujemy moment początkom I końcowy badanego elementu, ustalając liczbę pomiarów zgodnie z zasadami statystyki. Średnia arytmetyczna traktowana jest jako właściwy czas operacji. Fotografia czasu pracy: Obserwacje i pomiar czasu wszystkich kolejnych zdszeń na stanowisku roboczym (określany czas trwania elementów pracy i wszystkich przerw strat ukrytych). Metoda ta pozwala zweryfikować normy pracy (ocenić ich napięcie ) oraz określić zapotrzebowanie na siłę roboczy narzędzia, materiały, transport itd. Norma wydajności pracy to ilość pracy którą powinien wykonać robotnik w jednostce czasu. Henna czasu pracy to odwrotni* ilość czasu pracy jaką trzeba zużyć na wykonanie określonej jednostki pracy (np. zaoranie lhn).Normy symulują wydajność pracy ułatwiają organizację pracy oraz służą do obliczenia kosztów i cen na produkty

15. Co wiesz na temat logistyki Jako elementu przygotowania fl zarządzania produkcją? Odp. Pojecie logistyki zostało zdefiniowane i powstało we Francji przeszło 100 lot temu i dotyczyło działań przygotowawczych oraz zaopatrzeniowych w armii i działaniach wojennych. Następnie logistyko wyszła poza sferę militarną, aby w latach osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych stać się profesjonalną dziedziną wiedzy tj. nauka zajmująca się zarządzaniem systemem dostaw. Obejmuje on źródła surowców i dostawców, politykę przechowywania wyrobów gotowych I ich dystrybucję; magazynowanie i transport A przede wszystkim racjonalizację i optymalizację stanów surowców i wyrobów gotowych.