015201

— 266 —

podczas gdy w innych wypadkach ratunek jest możliwym. Zazwyczaj mówi się tak: jeżeli trzecia część po-] wierzchni skóry zostanie zniszczoną przez oparzenie wówczas już uleczenie jest niemożliwem. Ponieważ poparzenia zdarzają się często, dlatego dużo miałem spo-; sobności do leczenia tych chorób, a zawsze z pomyślnym skutkiem.

Oparzenie rozdzielić można na trzy stopnie, albo gatunki. Pierwszy i najłagodniejszy stopień jest wtedy, gdy przez ogień, albo działanie gorąca powstanie na skórze zaczerwienienie, które wprawdzie silnie pali, ale z czasem coraz mniej dolega i boli, a wreszcie samo ze siebie ustaje.

Drugi stopień jest wtedy, gdy się tworzą na skórze większe i mniejsze pęcherze i bąble, które mogą być nieraz tak wielkie, jak jabłko średniej wielkości, a zawierają wewnątrz płyn wodnisty.

W trzecim stopniu poparzenie przez wpływ ognia albo gorąca, nietylko skóra, ale i znajdujące się pod nią ciało zostało zniszczone i poparzone, tak, że na ranie kawałki spalonej widać skóry i spalonego.’ mięsa. Takie poparzenie naturalnie że jest bardzo nie- | bezpieczne.

Poparzenie może nastąpić wtenczas, jeżeli obie-jemy nieostrożnie ciało gorącą wodą, albo innym płynem, lub gdy wprost z ogniem zetknie się ciało pod-czas pożaru, albo wskutek nieostrożności bywa opalo- | nem w kuchni, przy piecu, w fabryce, wreszcie przez ;1 rozmaite inne przyczyny, które wyliczać tu brakłoby nam miejsca.

Pierwszy stopień poparzenia, który najczęściej [ się przydarza, starają się wieśniacy leczyć najprostszymi I środkami. Biorą sok kapuściany z beczki, robią z niego okłady, które odnawiają co pół godziny, lub co godzinę, a oparzone miejsce zazwyczaj wkrótce bywa zagojone. Inni skrobią surowe ziemniaki i przykładają je ze sokiem na oparzone miejsce. Okłady te od-ciągają prędko gorączkę i rozprowadzają zepsute soki. Inni znowu biorą oliwę albo lniany olej, nacierają nim delikatnie spieczone miejsce, i uczuwają zaraz ulgę.. Także woda z octem zmieszana, przykładana i od

267

mieniana często działa korzystnie; wszystkie wreszcie inne środki, które chłodzą i odciągają, wskazanymi są w tych wypadkach; trzeba tylko starać się o to, ażeby okład nie leżał za długo na miejscu oparzonem, ponieważ rozpalenie wówczas wzrasta, a tern samem i większe bole. Najlepiej jest okłady odmieniać wtenczas, gdy się poczuje zwiększenie pieczenia, rwania i bólów.

Nie tak łatwem jest wyleczenie oparzenia drugiego stopnia, kiedy utworzyły się już pęcherze. Także i w tych wypadkach, kiedy poparzenie nie jest bardzo wielkie, używają wieśniacy niektórych środków domowych; gdy jednakowoż miejsce spieczone zajęło większą przestrzeń, wówczas trzeba umiejętnie brać się do kuracji, ażeby nie pogorszyć nieszczęścia. Według mego doświadczenia, które zdobyłem przez długoletnią praktykę, działają na miejsca poparzone najlepiej owe środki, które bronią przystępu powietrza, a zarazem chłodzą rozpalenie i wyciągają zepsute materje. — Takim środkiem jest kwaśna śmietana; bierze się jej trzy łyżki, rozbija dobrze, i smaruje nią spieczone miejsce tak grubo, o ile się to da, ażeby zamknąć zupełnie przystęp powietrza, ponieważ kwasoród powietrza sprawia największe pieczenie i przyczynia się do pogorszenia cierpienia. Skoro się śmietanę nałoży grubo zapomocą czystego piórka na miejsce oparzone, wówczas macza się cieńką szmatkę w zimnej wodzie, i przykłada na śmietanę, a na wierzch kładzie się szmatkę suchą, lub obszerniejsze płótno, ażeby okład dobrze przykryć. Co dwie do pięciu godzin, stosownie do stopnia gorączki i boleści, zmienia się pierwszy okład mokry zaraz skoro tylko wysechł. Trzeba jednak uważać, ażeby nie zdzierać go gwałtownie, lecz trzeba raczej cały oparzony członek z okładem włożyć do wody, albo polewać zimną wodą okład tak długo, aż cały rozmoknie i odstanie, poczem się go odejmuje i robi okład nowy jak poprzednio. Dwa razy dziennie trzeba koniecznie maść odmienić t. j. przyłożyć świeżą na miejsce starej. Jeżeli pęcherze same ze siebie nie pękają i nie wypuszczają wody, wówczas trzeba je delikatnie z boku otworzyć, ciecz wypuścić, a pod ochroną skóry pęcherza tworzyć się będzie na miejscu sparzo-