0220

IV. 8.

WŁODZISŁAW III LASKONOGI (ż. ŁUCYA).

205

on w wielkopolskiej Środzie; natomiast dawniejsze, jako to Rocz. Wielk.!), Spom. Gniezn.²) i Kron. Wielk.^:!) stwierdzają, że Laskonogi, pokonany przez Włodzisława Odonica, ustąpił z kraju i umarł na wygnaniu. Miejscem jego schronienia był niewątpliwie Śląsk, czego dowodzi okoliczność, że wzmianka o jego śmierci zachowała się w Nagr. książ. śląs. Skoro tedy Laskonogi umarł na Śląsku, to pierwszeństwo w oznaczeniu daty jego śmierci trzeba dać źródłom miejscowym, śląskim; przez co usunięty zostaje przekaz Nekr. Lubiń., który zresztą ma błędną i zgoła nieprawdopodobną wiadomość, jakoby Laskonogi pochowany został w Lubiniu, i który, jak wykazaliśmy poprzednio ¹J, nawet w starszej swojej części nie zawsze zawiera dobre daty nekrologiczne. Po-zoslaje zatem do rozwiązania jeszcze tylko sprzeczność między dwoma źródłami śląskiemi, t. j. Nagr. książ. śląs. a Necr. Roh.-Sil. Pierwsze są źródłem późniejszem, niż drugie, zawierają bowiem datę nekrologiezną z r. 1278, gdy przeciwnie najpóźniejsza data Necr. Boh.-Sil. przypada na rok 1257; a nadto, jak widzieliśmy {III. 6.), popełniają częstokroć balamuetwa, od których nie jest wolną nawet sama zapiska o Laskonogim, nazywająca go pierworodnym synem Mieszka Starego; dlatego wolimy dać pierwszeństwo przekazowi Necr. Boh.-Sil., którego wiadomości także i w innych szczegółach wytrzymują krytykę. Dzień 3 listopada uważać tedy należy jako datę śmierci Laskonogiego ⁵).

Łucya.

W szeregu teściów synów Mieszka Starego wymienia Kadłubek⁶) i polegające na niin późniejsze kroniki na trzeciem i ostatniem miejscu: księcia Rugii (dux Eugiane socer tertii). Z trzech żonatych synów Mieszka Włodzisław był najmłodszym; do niego tedy odnieść należy wiadomość, że miał za żonę księżniczkę rajską. Wobec tego upada mniemanie⁷), jakoby żoną jego była księżniczka pomorska, jakaś nieznana nam bliżej z imienia córka Bogusława I; tem bardziej, że jak wykazaliśmy powyżej {IV. 6.), wiadomość Kadłubka o poślubieniu księżniczki pomorskiej przez jednego z synów Mieszka Starego odnosi się do Bolesława. Obecność Laskonogiego na dworze Bogusława I, stwierdzona dwoma dokumentami z r. 1186 ^s), nie dowodzi bynajmniej, jakoby Laskonogi miał jego córkę za żonę, skoro wiemy, że w czasie tym Bogusław żonaty był z siostrą Laskonogiego Anastazyą (IV. 10.) i przeto w stosunkach z Mieszkowicami snadno mógł zostawać.

Z wielkiein prawdopodobieństwem można określić, czyją córką była żona Włodzisława. Nieznany z imienia ojciec książąt rujskich Ciecisława i Jaromara I nie mógł być jej ojcem; już bowiem r. 1162 Cieci-sław jest dorosłym, zatem i data urodzin jego siostry, jeśli jaką siostrę miał, przypadała na chwilę stosunkowo za wczesną, aby można myśleć o małżeństwie jej z urodzonym dopiero w łatach 1161 — 1174 Laskonogim. Nie przypuszczam też, iżby ojcem jego żony mógł być Giecisław, gdyż rządy jego, o ile wiadomo, trwały na Bugii tylko do r. 1170, t. j. do czasu, w którym Laskonogi małżeństwa jeszcze zawierać nie mógł, a potem przeszły na jego brata Jaromara I, który zmarł r. 1218 ⁹); po roku 1170 związek małżeński z córką Ciecisława nie przedstawiał tedy korzyści politycznych; natomiast związek z córką Jaromara I rokował taką korzyść. Z wszelkiem tedy prawdopodobieństwem należy uważać Jaromara za teścia Laskonogiego. Wiek córki Jaimmara zupełnie temu małżeństwu może odpowiadać¹⁰).

W dwu dokumentach Włodzisława Odonica, wystawionych w czasie chrzcin jednego z synów Henryka Brodatego w Głogowie 25 grudnia 1209 r., t. j. po zredukowaniu daty do dzisiejszego kalendarza, 25 grudnia 1208 r.²), występują jako świadkowie obok kilku książąt i księżniczek śląskich, także dnx Polonie Wladidamts i w dalszym ciągu Lucia uxor \Wadislai. Ponieważ Włodzisław Odonic jest wystawcą dokumentów, przeto świadkujący dux Polonie Wladizlavm nie może być kto inny, jak tylko Włodzisław Laskonogi, a Lucia uxor

1

Mou. Pol. III. 8. — 2) Ibid. III. 43. — 3) Ibid. II. 557. — ⁴) Str. 86 uw. 1. — ⁵) Datę tę przyjął dotąd tytko

2

Perlbach, Preuss.-Poln. Stud. I. 10. Datę 18 sierpnia z Nagr. ks. śląskich przyjmują Grunhagen. Schles. Reg. I. 185; Ulanów sk i, 0 załóż, i uposaż, klaszt. Bened. w Staniątkach 11 i inni. — •>) Mon. Pol. II. 378. — <) Ouandla, Zur Urgesch. d. Pomoranen, Bałt. Stud. XXII. 156. 190. — 8) Klempin, Poram. Ukdbuch I. nr. 103. 104. — °) Kłem p in-B ii Iow, Starmn-tafeln, tabl. 5; Co lin. Slammtafeln, tabl. 148. — 10) Ze żona Laskonogiego była córką Jaromara, na to zwrócił pierwszy uwagę Perlbach, Preuss.-Poln. Stud. I. 10. Przyjął tę hypotezę Małecki, Studya herald. I. 247 uw. — U) Kod. dypl. Wielk. I. nr. 64. 65.