9429
6401

148

LEON ZBYSZEWSKI

która pozwala, by drugi koniec skrzynki wykonywał ruchy do góry i na dół. Skrzynka ta zaopatrzona jest piórkiem piszacem na walcu okopconym. Skrzynkę mikowa zrównoważą ciężarek C. Jeżeli tedy przyrząd połączymy przez rurkę r z tchawicą zwierzęcia, to podczas każdego wdechu ilość powietrza pod skrzynką mikową będzie się zmniejszała, a skrzynka mikowa opadnie, przeciwnie podczas wydechu, ilość powietrza zwiększy się i podniesie skrzynkę do góry. Na walcu piórko zapisuje wychylenia. Aparat sam zmieścić może tylko małą ilość powietrza, gdyby więc zwierzę dłużej do przyrządu oddychało, nastąpiłoby z powodu braku tlenu zaburzenie w oddychaniu. Dla ominięcia tej ewentualności włącza się między tchawicą zwierzęcia, a rurką r przyrządu flaszkę o pojemności 5—10 litrów. Przed użyciem przyrząd musi być empirycznie wykalibrowany.

•i

Ryc. 70.

Schemat pojemności płuc.

A ustawienie klatki piersiowej w najgłębszym wydechu; B ustawienie klatki piersiowej po najgłębszym wdechu; od C do D wahania klatki piersiowej podczas spokojnego oddychania; R sprężyna przedstawiająca sprężystość klatki piersiowej i płuc. Strzałka FF' oznacza kierunek działania sił wdechowych.

Ilość powietrza W płucach. Przy spokojnem oddychaniu wprowadza się podczas wdechu do płuc około 500 cm³ powietrza i tyleż wydala się z płuc podczas spokojnego wydechu. Powietrze to, które płuca wciągają lub wydalają podczas spokojnego oddychania, nazywamy powietrzem oddechowem. Po spokojnym wdechu, płuca mogą się dalej rozszerzyć, i mogą jeszcze pomieścić około 1500 cm³ powietrza. Jest to t. zw. powietrze uzupełniające. Tak samo po spokojnym wydechu płuca mogą wydalić jeszcze około 1600 cm³. To powietrze nazywa się powietrzem zapasowem.* Objętość wszystkich tych trzech rodzajów powietrza, wynoszącą ra-