FizykaII54601

osi dzieliła na dwie równe części prosty kąt, utworzony ramionami czarnego krzyża, wówczas znika ten krzyż, a pierścienie w jednej parze przeciwległych kątów są ściągnięte, w drugiej zaś rozszerzone ^{1 2}), jak to widać na Fig. 295 i 296, gdzie strzał

ka okazuje kierunek, w jakim powierzchnią blaszki łyszczyku przecina płaszczyzna optycznych jej osi, a figura pierwsza pojawia się na tafelce z optycznie dodatniego, druga zaś na tafelce z optycznie ujemnego kryształu. Chcąc te barwne zjawiska obserwować za pomocą przyrządu polaryzacyjnego, potrzeba użyć soczewek w sposób wyżej (§ 79, fig. 284) podany. Można je widzieć nawet w jednej blaszce kwarcu, jeżeli się ją położy na poziomem źwierciedle polaryzacyjnego przyrządu Noremberga i ustawi nad nią soczewkę zbierającą w odległości prawie ogniskowej. W takim razie promienie światła przechodzą dwa razy przez blaszkę, pierwszy raz nim się jeszcze dostaną do poziomego źwierciadła, drugi raz po odbiciu się od niego. Przeszedłszy pierwszy raz przez nią i odbiwszy się następnie od źwierciadła, zachowują się już tak, jak gdyby były z blaszki przeciwnie skrętnej wystąpiły.

Biot odkrył, że podobnie jak. tafelka kryształu górnego, prostopadle do osi wycięta, i tafelka chloranu sodu, działają także niektóre ciała ciekłe na światło ■ prostolinijnie spolaryzowane i zamieniają je na kolisto polaryzowane. Lewoskrętnemi okazały się ciecze- olejek terpentynowy, olejek laurowy, wodne roztwory cukru owocowego, gumy arabskiej, inulinu i t. d.; pra-woskrętnemi między innemi: olejek cytrynowy, wodne roztwo-

1

/ >

2

Airy. Pogg, Aunal T. 23, a Dove. Optische Studien str. 244.