FizykaII76401

758

sześciennych gazu w temperaturze -}-15° C przy ówczesnem ciśnieniu barometru — 744 mm., podczas gdy woda w rurce woltametru stała o 10 cm. wyżej, niż w zewnętrznem naczyniu większem, zatem gaz rozwinięty w rurce zostawał właściwie pod ciśnieniem o 7 mm. rtęci mniejszym, niż ówczesny stan barometru wynosił, czyli pod ciśnieniem tylko 737 mm. rtęci. Ilość więc gazu, odpowiednia wychyleniu igły w busoli stycznych o' 45°, sprowadzona do temperatury 0° i normalnego stanu barometru 760 mm., czyli wartość natężenia S', jest równa S' = 70 cm. sześciennych, a natężenie S strumienia, który w busoli stycznych sprawia odchylenie = o>°, wyrażone w miarach che--micznycli otrzymuje się za pomocą wzoru matematycznego:

¹    " S = 70. tan co.

Oznaczywszy tedy wyłożonym tu sposobem dla danej busoli stycznych odpowiedni jej współczynnik redukcyjny, łatwo jest za pomocą tego wyrażenia każdą wartość odchylenia, na niej odczytaną, przemienić zaraz na miarę chemiczną. Że ten wspói-- czynnik tylko dla tego jednego przyrządu, dla którego został oznaczony i tylko w miejscu robionych doświadczeń jest ważny, rozumie się samo przez się. Tym samym sposobem można też . busolę wstaw, lub każdy inny elektromagnetyczny reometr z okazami woltametru porównywać i okazy jego do elektrochemicznych miar sprowadzać. Właściwie po winno by się gazy, w wolta-metrze otrzymane, zbierać nad rtęcią, a kwaśną wodę mieć prawie do 100^u C ogrzaną, aby absorbcya ich była najmniejsza.

§ 116. Telegrafy elektryczne. Zadaniem telegrafu ¹) jest, w każdym czasie, ile być może najprędzej, przesyłać myśli na • wielkie odległości nie icielu znakami. Nawet jeden tylko znak wystarczy, byleby.tylko mógł być dosyć prędko dawany. Dla większej wygody pożądaną jest rzeczą, aby ten znak działał także na słuch. Zastanowiwszy się nad siłami i zjawiskami w przyrodzie, nie trudno się przekonać, że światło i elektryczność dla ogromnej cliyżości przesyłania ruchu są do tego najwięcej przy-datnemi. Świetlne telegrafy wynalazku Cliappego weszły też

\

1

Ob. Encyklop. po.wszcclmą X. XXV, artykuł Telegrafia, tudzież Steid-heilar. VIber Telegraphie Muce hen, 1838-