Magazyn6
3401

926

DROGI WODNE — DROŻDŻE

znajdować bez przerwy od zachodu do wschodu słońca. W przypadkach złej pogody, w szczególności mgły, deszczu lub śnieżycy, statki powinny się posługiwać sygnalizacją zapomocą syreny i trąbki mgło-wej, a w czasie postoju dzwonka. Przy zbliżaniu się statków wymagana jest specjalna sygnalizacja głosowa. Celem uniknięcia zderzenia się statków ustalony jest specjalny sposób wzajemnego wymijania się. Jeżeli statki (parowe, motorowe) zbliżają się w prostej linji do siebie, powinny wymijać się tak, aby każdy z nich miał drugi statek po stronie swej lewej burty (ang. portboard, franc. babord, niem. Backbord). W razie krzyżowania się kierunków dwu statków każdy z nich ustępuje z drogi w ten sposób, aby miał drugi statek po stronie swej prawej burty (ang. starboard, franc. tribord, niem. Steuerbord).

Obowiązujące przepisy o bezpieczeństwie na drogach morskich zostały uzupełnione przez londyńską konwencję o bezpieczeństwie życia na morzu (International Con-vention for the safety of life at sea) z dnia 31 maja 1929 r. (Dz. U. R. P. Nr. 88 z 1934 r., poz. 815).

Stosowanie się do przepisów o bezpieczeństwie na drogach wodnych jest jednym z istotnych warunków sprawności żeglugi, posiada zatem wielkie znaczenie dla przewozu, a tern samem dla życia gospodarczego. Dlatego też każde państwo otacza drogi wodne, czy to śródlądowe, czy też morskie, taką samą opieką, jak tory kolejowe, autostrady i inne drogi komunikacyjne.

Władysław Sowiński.

Drożdże.

D. są to żywe organizmy, należące do grupy grzybków. Rozmnażają się one pączkowaniem i rosnąc, rozkładają pożywkę (skrobię z ziemniaków, zboża, owoców i t. p.) na alkohol etylowy i kwas węglowy. Czynność tę nazywamy fermentacją. Jest ona nieodzowna przy wyrobie spirytusu, piwa, wina (zadawanie zacierów: ziemniaczanego, jęczmiennego, owocowego drożdżami dla wytworzenia alkoholu). Wyrób d. odbywa się w zakładach, zwanych drożdżowniami, na pożywce, wytworzonej z zacieru melasy (odpadkowy przy produkcji cukru), zawierającej do 50% cukru. Z zacierów tych są one wyciskane, odpowiednio dojrzewają w chłodnych piwnicach, następnie po nasyceniu wodą formowane są w cegiełki i wypuszczane do obrotu jako d. pie karniane. Niektóre z drożdżowni wytwarzają z pozostałego po wyciśnięciu d. zacieru spirytus, wówczas stają się one gorzelniami przemysłowemi i podlegają przepisom o obrocie spirytusem.

Akcyzie podlegają jedynie d. powyżej opisanego typu, t. j. piekarniane. Stawka wynosi 1,85 zł od jednego kilograma d., do tego opłaca się 10% dodatku nadzwyczajnego i 15% dodatku komunalnego. Akcyzę uiszcza się przez wykupienie odpowiednich opasek w Kasie Urzędu Skarbowego i naklejanie na cegiełkach.

D. tych używa się do wypieku chleba, przeciętnie jeden gram na jeden kilogram mąki żytniej, a pięć gramów na jeden kilogram mąki pszennej; przy domowem pieczeniu podwójną ilość. Obciążenie zatem konsumcji chleba przy detalicznej cenie ki lograma (1000 gramów) drożdży 3,50 zł jest bardzo małe. Innych d. do wypieku chleba nie wolno używać (np. browarnianych).

Wolne od akcyzy są d., wywiezione zagranicę, używane za zezwoleniem Ministerstwa Skarbu dla celów leczniczych oraz przetwórczych w przemyśle; nadto nie podlegają akcyzie d., wyhodowane i użyte w gorzelniach, browarach, wytwórniach napojów winnych do fabrykacji. Import d. może nastąpić tylko w ramach konwencyj handlowych. D. te opłacają oprócz normalnej stawki akcyzowej również cło. Mogą być wydane przez Urzędy Celne dopiero po zbadaniu przez Laboratorjum Chemiczne Państwowego Monopolu Spirytusowego.

Wyrób d. piekarnianych może odbywać się jedynie po uzyskaniu koncesji, które wydaje Ministerstwo Skarbu w porozumieniu z Ministerstwem Przemysłu i Handlu. Sprawy powyższe regulują: Rozp. Prezydenta R. P. z 11. VII. 1932 r. Dz. U. R. P. Nr. 63, poz. 586, art. 57n (Monopol Spirytusowy). Rozp. Min. Skarbu z 10. IX. 1932. Dz. U. R. P. Nr. 88, poz. 746, § I2n, I33n, 2Ó7n (rozp. wykonawcze). Ustawa z 26. III. 1935. Dz. U. R. P. Nr. 22, poz. 127 i Rozp. Min. Skarbu z 30. III. 1935. Dz. U. R. P. Nr. 23, poz. 155 (10% dodatek). Ustawa z 18. III. 1931. Dz. U. R. P. Nr. 27, poz. 171, art. 10 i Ustawa z 17. XII. 1931. Dz. U. R. P. Nr. it2, poz. 880, art. 1 (dodatek komunalny). Za-