B574 802

284 WIKTOR REIS

górnym stanowić może ważny czynnik rozstrzygający w rozpoznaniu danego cierpienia jako jaglicy.

Właściwą istotę jaglicy stanowi ostateczne zejście sprawy chorobowej w zDliznowacenie spojówki. Ziarna zaś i brodawki mogą równie dobrze występować w innych sprawach zapalnych, wywołanych przez bodźce zupełnie odmiennej natury, niż w sprawie jagliczej. MUTTERMILCH uważa mieszek jagliczy za twór wspólny wszystkim sprawom zapalnym, a „sprawa jaglicza jest kompleksem zmian anatomicznych, dążących do stopniowego rozwoju i utworzenia trwałej blizny na łącznicy". SZAFNICKI również jest zdania, że jagiełka (mieszek) jest cechą charakterystyczną każdego przewlekłego zapalenia także na innych błonach śluzowych i że w rmeisce nazwy jaglica powinno być wprowadzone określenie: „zapalenie spojówki ziarniste zakaźne" w odróżnieniu od niezakaznych chorób spojówki połączonych również z tworzeniem się jagielek.

Nazwę „jaglica", która mimowoh wywołuje wyobrażenie, że ziarna (jagły) stanowią cechę główną tej choroby, starali się już dawniej niektórzy autorzy, jak np. KRAMSZTYK, usunąć z mianownictwa okulistycznego.

WICHERKIEWICZ posługuje się nie o wiele lepszym wyrazem greckim „trachoma" w polskiej odmianie.

Większość dzisiejszych okulistów tworzy obóz t. zw. „d u a 1 i s t ó w", którzy mimo wspólnych cech anatomicznych uważają jaglicę za cierpien.e odrębne, w przeciwieństwie do „u ni tary stów", których znaczna jest mniejszość, a którzy utrzymują, że jaglica bierze swój początek z nieżytu mieszkowego. SZ') MANOWSKI jest nawet tego zdania, że jaglica jako osobna choroba nie istnieje, ze to tylko ciężka posła: nieżytu m eszkowego spojówki.

Także KAPUŚCIŃSKI twierdzi, że „między jaglicą a nieżytem mieszkowym niema naogół tej przyczynowej różnicy, która dzisiaj prawie uchodzi za dogmat, i że ziarenka czyli jagiełki są cecha poboczną a me główną w obrazie klinicznym jaglicy". Ponadto stwierdza Kapuściński przy badaniu spojówki powiekowej przy użyciu lupy, że obok znanych obrazów klinicznych jagucy „istnieją stany zapalne śluzówki, nacechowane tylko aksamitnym wyglądem w połączeniu z korkociągowatemi naczyniami, wywołane przez zarazki jaglicy".

Rozpoznanie różniczkowe uwzględnić przedewszystkiem musi nieżyt mieszkowy spojówki (conjuncłiv^;tis follicularis). Ziarna w nieżycie mieszkowym są okrągłe, blade, ułożone w postaci różańca, przeważnie tylko na dolnej powiece i występują u osobników młodych. Pojawienie się liczne ziaren w załamku powieki górne; przechyliłoby już rozpoznanie na stronę jaglicy.

Nieżyt wiosenny sp c j ów k i (całarrhus vernulis) cechuje wystąpienie wyrośli na spojówkach, które są jednak spłaszczone, brukowate, ? załamek powieki górnej jest również wolny od sprawy chorobowej (przeciwnie jak w jaglicy).

Nieżyt spojówkowy Parlnauda wykazuje wprawdzie na spojówkach i w załamku liczne ziarna i wyrośle, ale równocześnie cechuje się obrze-