Magazyn6401

48

NIEMCY

rzeki Łaby. Dawniej należała do Wielkiej Brytanji i została wymieniona na Zanzibar. Dziś jest mocno ufortyfikowana.

5. Górnictwo. Różnorodność budowy geologicznej jest powodem występowania rozmaitych kopalin. Ziemie niemieckie obfitują wprawdzie w kopaliny, ale większość występuje tylko w ilościach nieznacznych. Poważne wyniki daje natomiast górnictwo węgla kamiennego, obejmujące jedno wielkie i kilka mniejszych zagłębi, a mianowicie: okrąg rzeki Ruhry (zapasy 55 000 miljonów tonn), okrąg rzeki Saary (9 200 milj. t.), okręgi Dolno-Reńskie (Krefeld) i Akwiz-grański (Aachen), Dolno-Śląski (Walden-burg), Górno-Sląski (Zabrze vel Hinden-burg) i kilka pomniejszych.

Ogółem zapasy niemieckie oceniane są na 80 460 miljonów tonn. Pomimo wielkiego bogactwa węgla kamiennego, rozwinięta jest produkcja węgla brunatnego, którego główne złoża znajdują się w okręgach: Dolno-Reńskim, Łużyckim, Turyńsko-Saskim, Wschodnio-Pruskim i kilku pomniejszych. Zapasy Niemiec oceniane są na 57 000 miljonów tonn. Na nizinach północnych dobywa się torf. Gorzej było do niedawna z rudami żelaza, których Niemcy miały tylko niedostateczne ilości i to niskoprocentowych. Najważniejsze okręgi wydobycia leżą nad rzekami Sieg i Lahn oraz w okręgu Saary i w Turyn-gji. Ale po przyłączeniu Austrji i Sudetów Niemcy pozyskały poważne złoża doskonałych rud żelaza w Karyntji i w Styrji, oraz w górach Rudawych, wskutek czego sytuacja hutnictwa znacznie się polepszyła. Pomimo to wydobycie rud żelaznych nie wystarcza na pokrycie zapotrzebowania przemysłu. Rudy ołowiu i cynku występują w Reńskich Górach Łupkowych, w Harzu, na Śląsku Górnym i w Austrji. Miedź i srebro dobywa się w nieznacznych ilościach w okolicach Harzu (Mansfeld). Rozległe pokłady soli kamiennej zalegają w Niemczech środkowych, w Nadrenji Dolnej i w Bawarji Górnej. Dobywa się też sól morską. Pod tym względem Niemcy są samowystarczalne i posiadają ponadto znaczne zapasy soli potasowych, rozrzuconych po kraju w wielu dzielnicach. Głównym ośrodkiem wydobycia jest miejscowość Stassfurt, światowej sławy. Brak natomiast Niemcom ropy naftowej, która dobywana jest w nieznacznych ilościach w prowincji Hanowerskiej (około 500 000 tonn). Wśród innych bogactw mineralnych wzmiankować należy kamienie najrozmaitszych rodzajów, nieco siarki, margle do wyrobu cementu i krzemionki do wyrobu szkła. Pomimo obfitości kopalin Niemcy, ze względu na bardzo rozwinięty przemysł przetwórczy, zmuszane są importować poważniejsze ilości niektórych metali i minerałów.

6.    Rolnictwo 1 hodowla. Rolnictwo jest wysoko postawione. Glównemi artykułami produkcji są: ziemniaki, buraki pastewne i cukrowe, brukiew, żyto, owies, jęczmień i pszenica, siano z łąk i lucerna. W Nadrenji i Palatynacie istnieją winnice, dostarczające gatunkowych win reńskich, mozelskich, palatynackich i kilku innych rodzajów. Uprawia się też tytoń i chmiel. Wydajność z ha jest dosyć znaczna i wynosi: dla pszenicy — 20 do 24 q z 1 ha, dla żyta — 16 do 19, dla jęczmienia — 19 do 22, dla owsa — 17 do 22, dla ziemniaków — 150 do 161 i dla buraków cukrowych — 280 do 292 q z 1 ha, co świadczy o wysokiej kulturze rolnej.

Hodowla wydajnie uzupełnia produkcję rolną: Niemcy posiadają (1938): 22 852 tys. sztuk bydła rogatego, 26 670 tys. sztuk nierogacizny, 3 694 tys. koni, 4 956 tys. owiec, około 3 milj. kóz, 94 milj. sztuk drobiu, 5 500 tys. sztuk gęsi, 2 503 tys. kaczek i 2 875 tys. uli. Są to bardzo poważne liczby, ale ze względu na znaczną ilość ludności nie wystarczają one na pokrycie zapotrzebowania, wobec czego Niemcy zmuszone są importować produkty spożywcze z zagranicy. Wwóz obejmuje przedewszystkiem produkty nabiałowe, jaja, tłuszcze i mięso, ale też zboża i pasze. Gospodarka Niemiec czyni poważne wysiłki, aby w dziedzinie wyżywienia ludności ograniczyć przywóz do minimum absolutnie koniecznego, celem nieobcią-żania bilansu płatniczego.

7.    Przemysł. Przemysł jest w Niemczech silnie rozwinięty. Jeszcze za czasów cesarstwa, przed wielką wojną światową, rząd popierał wszelkie poczynania, zdążające do uprzemysłowienia kraju, rozumiejąc, że zatrudnienie ludzi w kraju jest najlepszym sposobem powstrzymywania emigracji. W 1933, wg. ostatniego spisu zawodowego istniały w Niemczech 1917 793 przedsiębiorstwa przemysłowe i rzemieślnicze, zatrudniające 9 152000 osób. W tej liczbie były 4 563 fabryki, o conajmniej 200 robotnikach każda; zatrudniały one razem 2 667 000 osób i miały przeszło 15 miljonów HP siły