page0161

— 147 —

co najwznioślejsze i najszlachetniejsze, a lak przygotuwują ową szczęśliwość, którą zgotował Pan Bóg tym, którzy go miłują. Mają więc rozstrzygające znaczenie w czasie i wieczności.

2.    Łączą się ściśle z religijnością, tą najlepszą przyjaciółką człowieka i obudzają się wcześnie w dziecku, gdyż dusza ludzka już z natury jest religijną. Dlatego też ich pielęgnowanie już zawczasu powinno się rozpoczynać. Lata cielesnego rozwoju, są też całkiem właściwie latami rozwoju duchowego, przeto i religijności, gdyż w niej mieści się rozkwit onegoż. A chłopiec i dziewczyna, młodzieniec i dziewica, których nie przyzwyczajono wówczas, kiedy jeszcze świato-wość i namiętności w piersiach milczały, szukać w Bogu zaspokojenia swojej tajemniczej tęsknoty za czemś wyższem, w uwielbianiu i miłości Boga, w ofiarowaniu i poświęceniu się Jemu, są pozbawione najpiękniejszej rozkoszy i najwspanialszego kwiatu ich wieku«. (Hirscher).

3.    a) Najlepszym środkiem do kształcenia religijnych uczuć jest nauka religii, lecz ta ma wpływać nietylko na rozum, lecz również musi uwzględniać umysł i wolę. Z czysto rozumowego pouczenia nie rozwinie się prawdziwa chrześciań-ska pobożność, tak jak pączek róży nie może się rozwinąć, jeżeli ma tylko światło, a brakuje mu rosy i ciepła. Światło bowiem, rosa i ciepło są jednakowo potrzebne.

Potężny wpływ wywierają osobliwie żywe opisy błogich skutków, jakie święta religia sprawiła tak w pojedynczych ludziach, jako tez w całych krajach i narodach. Któryż mło-docianny umysł nie skłoniłby się chętnie i z całym zapałem do tej religii, która tak mile i uprzejmie towarzyszy każdemu pojedynczemu człowiekowi od kolebki aż do grobu, cieszy i błogosławi. Która całe narody zapala do najwznioślejszych idei, pobudza do spełniania jak najzbawienniejszych i najpożyteczniejszych dzieł, podnosi do najwyżsźej cywilizacyi, najwspanialszych tworów sztuki i umiejętności!

b) Drugim ważnym środkiem jest żywy przykład całego otoczenia, osobliwie zaś rodziców i nauczycieli. Słońce oświeca i ogrzewa samo przez się. Gdzie w domu i w szkole panuje duch religijny, wywiera wpływ sam z siebie na dorastającą młodzież. Chociaż zacni wychowawcy nie wiele o religii mó-

http://rcin.org.pl