page0209

205

cząsteczka wodoru składa się z 2 atomów (molócules ćlemen-taires), a tlen z wodorem łączą się w stosunku 1:8 w drobinę wody, zatem ciężar stosunkowy atomu tlenu będzie 2 X8 = 16. Niestety, dopiero w czasach późniejszych oceniono należycie wartość prawa Avogadra i zasługą jego autora dla chemii, bo współczesny mu Jan Jakób Berzelius (1779 — 1848) poszedł inną drogą, a o hypotezie Avogadra zapomniano.

Berzelius pokusił się pierwszy o wyjaśnienie sposobu, w jaki się łączą atomy różnorodne w cząsteczkach związku. Poczytywał on biegunowość elektryczną za własność ogólną materyi, przyczem według niego atom każdy posiadać ma bieguny elektryczne różnoimienne. Atoli elektryczność nie jest rozmieszczona w atomach równomiernie, lecz w atomach poszczególnych, a więc i w pierwiastkach jako takich, przeważa jeden rodzaj elektryczności nad drugim, wskutek czego atomy są albo dodatnio elektryczne, albo ujemnie. Gdy się więc łączą dwa atomy różnorodne, następuje wymiana elektryczności w ich biegunach przeciwnych; jeżeli następnie przepuścimy prąd elektryczny przez dany związek, odzyskują atomy swe właściwe ilości elektryczności, a związek rozkłada się na swe części składowe. Atomy metalów są dodatnio naelektryzowane w związkach, wśród metalów tlen jest typowo ujemnie elektryczny, wskutek czego metale łączą się łatwo z tlenem dając początek tlenkom metali.

Ze względu na dualizm ładunków elektrycznych otrzymała ta hypoteza nazwę dualistycznej; lecz nie długo się ostała, bo okazało się, że są kwasy, nie zawierające tlenu. Pozostanie jednak zasługą Berzeliusa, że wprowadził racyonalniejszy sposób oznaczania pierwiatków, aniżeli Dalton ^J), oraz że usilnie pracował nad oznaczeniem ciężarów atomowych różnych pierwiastków.

Na ten czas wypada odkrycie, dokonane w r. 1819 przez P. L. Dulonga (*f*1838) i T. A. Petita (-j-1820); mianowicie prze-dans les combinaisons — w Journal de physiąue ód. par Delamóthrie — juillet 1811 oraz fevrier 1814.

*) Dalton oznaczał pierwiastki zapomocą kół; tak np. tlen —0» wodor=Q, azot=0, siarka = 0, a stąd dla oznaczenia bezwodnika

siarkowego był potrzebny wzór: Q0Q

http://rcin.org.pl