page0403

399

elementarnymi komórek (biofory, micelle, idioblasty ltd.) istnieje walka o byt ze względu na warunki odżywiania się wewnątrz organizmu, przyczem wszelka zmiana korzystna w komórce daje jej przewagę nad innemi. Z drugiej zaś strony komórki są wystawione na działanie bodźców zewnętrznych, i te, które do działania się przystosowują, pozostają w organizmie, inne giną. Tak więc walka o byt wewnątrz organizmu pociąga za sobą jego udoskonalenie ^l). Oprócz autorów wspomnianych wystąpił E. Haeckel ze swą hypotezą perigenezy, Hugo de Vries z hypotezą pangenezy śród komórkowej, W. Haacke przyjmuje: gemmarye, a Maks Kassowitz nawet osobną substancyę dziedziczności ²). Są to jednak tylko próby, nieraz wprawdzie bardzo pomysłowe w celu wyjaśnienia dziedziczności, ale tylko próby, nie poparte dotąd faktami, z obserwacyi pochodzącymi.

§ 62. Zasadnicze prawo biogenetyczne Haeckla.

Nie da się zaprzeczyć, że zarodki gatunków wyższych okazują w czasie swego życia embryonalnego niejakie podobieństwo do form gatunków niższych.

Pierwszy Wawrzyniec Oken³) zwrócił swą uwagę na to podobieństwo; jego zaś śladami poszli Meckel, Fritz Muller, Karol Darwin oraz Ernest Haeckel. Darwin wręcz oświadcza⁴), że zarodek jest zwierzęciem w stanie mało rozwiniętym, i zdra-dzającem budowę swego pnia rodzinnego, a chociaż zwierzęta o wyższej organizacyi, należące do dwóch gatunków różnych, okazują różnice znaczne w swej budowie, to jednak ta okoliczność, iż w stadyum zarodkowem wykazują podobieństwo w swym rozwoju, uprawnia nas w zupełności do poczytania je za pochodzące od tych samych, lub przynajmniej od podobnych przodków.

Jednak dopiero Haeckel rozpowszechnił myśl Okena i Dar-

^ł) Por. Nusbaum: Z zagadnień biologii i filozofii przyrody. Lwów 1905, str. 72.

*) Obszernie rozbiera te hypotezy Delage dz w. prz., str. 453—768. *) Laur Oken: Allgemeine Naturgeschichte fur alle Stande. Jena 1833. Bd. IV, str. 468.

⁴) Darwin: Uber die Entstehung der Arten Stuttgart 1860 (Deutsch von Bronn), str. 452.

http://rcin.org.pl