page0781

773

Sabellijaaizm — Sabinę

SabelliJaniZOl, sekta założona w Ptolemaidzie przez Sabelliusa, kapłana afrykańskiego, który żył koło r. 250 t oddalał się od nauki Kościoła, w przedmiocie dogmatu o Trójcy świętej. Ci sektarze uważali Trójcę jako czynność albo formę świętego objawienia się Boga. Ojciec, Syn, i Duch święty, nie były to podług nich trzy osoby, ale oznaczały tylko działanie twórcze, działanie w ludzkiej naturze Jezusa i działanie niewidzialne w duchu człowieka. Nauki Sabellijusza były przedmiotem długich rozpraw na soborze w AIexandryi roku 261. W IV wieku Kościół prawowierny stłumił sektę Sabellijanów, których zdalna spotykały później tylko niewielu zwolenników.

Sabellljusz, ob. Sabellijanizm.

Sabin (święty), biskup Assyżu, albo Spoleto, męczennik za Dyoklecyjana, był uwięziony wraz z Marcelim i Exuperancyjuszem, swymi dyjakonami, z rozkazu Wenustyjana, gubernatora Ombryi. Marceli i Exuperancyjnsz pomarli śród mąk. Sabin pozostał w więzieniu, gdzie uleczył wnuka wdowy, która mu posługiwała. Cud ten tak daleee wzruszył Wenustyjana, że się ochrzcił wraz z żoną i dziećmi. Maxymiian Herkul dowiedziawszy się o tem nawróceniu, wysłał do Assyżu trybuna, imieniem Lucyjusza, który kazał ściąć Wenustyjana, a chłostać Sabina aż do śmierci. Kościół święci jego pamiątkę, wraz z towarzyszami jego w dniu 30 Grudnia. Święty Grzegorz Wielki mówi o kaplicy zbudowanej na jego cześć blisko miasta Fermo, gdzie złożył rehkwije ś. Sabina, których zażądał od Chryzanta, biskupa Spoletto. — Sabin (święty), oraz Chrystet i Wincenty, w Hiszpanii, w mieście Abuli (Avila), za Dacyjana rządzcy, najprzód tak bardzo na katowni byh ciągnieni, iż się wszystkie członków ich stawy porwały; potem głowy ich na kamieniu, aż mózg wypadał, twardemi drągami tłuczono; i tak męczeństwo wypełnili. Kościół obchodzi ich pamiątkę dnia 27 Października. — Sabin (święty), biskup Placencyi, sławny nauką i pobożnością, zasiadał na soborze w Akwilei, r. 381. Święty Ambroży, który go wysoce poważał, pisał do niego wiele listów, a święty Grzegorz Wielki przytacza niektóre jego cuda. Martyrologijum wspomina o nim pod dniem 11 Grudnia.    L. R.

Sabina (święta), rodem z Ombryi, poniosła męczeństwo w Rzymie, pospołu ze świętą Serapiją (ob.), która będąc chrześcijanką w Antyjochii, w Syryi, przywieziona bardzo młoda do Włoch, zaprzyjaźniwszy się z Sabiną, nawróciła ią do wiary. Święta Serapija była ścięta koło r. 125, dnia 29 Sierpnia, święta Sabina tegoż dnia ale w rok później. Pamiątka s. Sabiny obchodzona jest w Rzymie, gdzie ma ona kościół, ktury był niegdyś stacyją wiernych w dzień popielcowy.    L. R.

Sabina, Ob. Sawina.

Sabinę (Edward), fizyk i matematyk angielski, urodził się około roku 1790. Wszedłszy do służby wojskowej angielskiej, jako oficer artylleryi, z niezwykłą gorliwością oddał się naukom fizycznym i matematycznym. Od 1819 do 1820 roku zostawał przy wyprawie wysłanej pod dowództwem kapitana Parry, podczas której zajmował się obserwacyjami magnetycznemi, tudzież wahadła, celem dokładniejszego oznaczenia postaci ziemi. W r. 1822 oddano mu w rozporządzenie statek the Griper, aby mu podać sposobnosc pomnożenia i dopełnienia spostrzeżeń nad wahadłem, w tymże roku zwiedził brzegi Afryki i Ameryki, w następnym zaś dotarł do Grenlandyi i Szpicbergu. Wypadki spostrzeżeń swoich i ich związki z obserwacyjami poczynionemi przez innych uczonych, dał poznać światu w szeregu artykułów zamieszczonych w tranzakcyjach filozoficznych, tudzież w dziele ogłoszonem pod tytułem: A Pendulum Expedition