tpn 1 2214
1801

109

dosyć spokojnie i chwalebnie aż do swojej śmierci r. 1198 przypadłej. Zaraz po tej zwyż wspomniony

1 !98.

Roman I. za pomocą Leszka Białego, kscia polskiego, na Ironie się utrzymać umiał, pomimo że mu naród nie sprzyjał i wiele innych książąt o tę godność się ubiegało. Silną ręką jął on cugle rządów państwa, a swoją surowością zastraszył wszystkich mu niesprzyjających. Mając w pamięci zbrodnicze otrucie swego ojca przez bojarow, i wiedząc o ich nieżyczliwości ku sobie, rozkazał najmożniejszych z nich powięzić, wielu z nich żywcem palić, ćwiertować, albo na inny okrutny sposób tracić. Grabiąc pomordowanych majątki, zwykł był przytym mawiać: _Ażeby z ula plastr miodu wydobyć, trzeba pierwej pszczoły wytępići lak też czynił. Pomimo tego o krueieństwa uważano go zawsze za dzielnego książęcia, który dla wszystkich sąsiednich narodów stał się niebezpieczny; albowiem skoro tylko należyty porządek w kraju ustalił, przedsięwziął natychmiast wojenną wyprawę na Ruś północną i przymusił ksząt kijowskich i czernieehowskich do uciążliwego sojuszu, złożenia wielkich darów i uznania siebie za najwyższego władcy Rusi przeddniopr-kiej (12U2). Zaledwie z tej wyprawy wrócił, wyruszył bez odpoczynku z potężnym wojskiem do Tracyi na pomoc cesarzowi greckiemu Aleksemu III., który osobiście w jego stolicy przeciw nań napadających Połowców i Kumnnów ¹) pomocy wzywał. Tych, rycerskiej sławy chciwy ksze Roman prędko w kilku bitwach zupełnie poraziwszy, powrócił z wiclkiemi łupy w tryumfie do Halicza (1202). — Tego samego roku przybył także nadzwyczajny poseł papieża Innocentego III. do niego, i ofiarując mu koronę królewską, starał się go nakłonić do połączenia się z kościołem rzymskim; ²)

1

Kumam, naród azyjatycki niezbadanego pochodzenia, podczas wędrówki narodów między Donem i morzem Czarnym aż po górny Dunaj osiedli, robili okropne spustoszenie w przyległych krajach państwa greckiego, węgierskiego i książąt ruskich. Aż dopiero od nawały tatarskiej (1229 — 1241.) pokonani, utracili całą swoją potęgę i przestali dla obcych narodów być strasznymi. Później od Władysława, króla węgiers., szczątki tych między Dunajem i Cisą osadzone, znajdują się po dziśdzień na Węgrzech w obwodzie tak zwanym kumańskim.

2

Naród ruski zostawał od czasu przejęcia wiary chrześeiańskiej za panowania Wlodztnnrza W., w merozerwanej jedności z kościołem rzymskim. Dopiero przy końcu XII. w. Fociusz, patryarcha carogrodzki, a potym Celariusz, wypowiedzieli posłuszeństwo stolicy apostolskiej i przyprowadzili cały wschód i Ruś do zerwania jedności z kościołom powszechnym. Książęta ruscy, począwszy od