skanuj0005

Do utworów piroklastycznych zalicza się:

•    bomby wulkaniczne - ich wielkość najczęściej zbliżona jest do średnicy 30 -50 cm, ale zdarzają się także bomby o objętości przekraczającej 1 m³; ich kształt jest owalny, wrzecionowaty, co świadczy o ich stygnięciu w powietrzu; jeśli zawierają dużo gazów mogą pękać w locie; bomby o kształcie nieregularnym są fragmentami skał zakrzepływ w czasie wcześniejszych erupcji;

•    szlaka - wyrzucone w powietrze fragmenty szklistej, pęcherzykowatej lawy o średnicy rzędu 10 cm;

•    scoria - (wł. piana) fragmenty gąbczastej lawy krzepnącej w powietrzu, o wielkości orzecha;

•    lapille - (wł. małe kamyczki) materiał gruboziarnisty złożony z fragmentów wielkości grochu lub orzecha, powstały z ciekłej lawy lub częściej z rokruszonych law zakrzepłych wcześniej;

•    piaski i popioły wulkaniczne - stanowią najdrobniejszą frakcję materiału piroklastycznego, powstały z ciekłej lawy lub częściej z rokruszonych law zakrzepłych wcześniej; najczęściej towarzyszą erupcjom kwaśnych law;

•    pumeks - tworzy się z wyrzucanych w powietrze bryłek lawy pieniącej się pod wpływem wydobywających się gazów; znaczna część gazów zostaje uwięziona wewnątrz bryłek pumeksu nadając im charakter porowaty (gąbczasty); powoduje to spadek ich gęstości i umożliwia unoszenie się na wodzie przez długi czas po erupcji.

Emitowane gazy nazywane są ekshalacjami wulkanicznymi. Dzieli się je

na trzy grupy:

•    Fumarole - są to gorące (800 - 200°C) wyziewy pary wodnej, CO2, F₂, Cl₂, S, H₂, N₂ z dodatkiem H₂S, S0₂, HC1, HF, par NaCl i FeCl₃. Występują w kraterach i szczelinach czynnych wulkanów.

•    Solfatary - są to wyziewy o temperaturze 200 - 100°C, złożone głównie z paiy wodnej, z niedużymi ilościami H₂S i C0₂. Często występują w kraterach drzemiących wulkanów.

•    Mofety - są to suche, chłodne wyziewy, zawierające głównie C0₂.