stolarstwo5

156

miętych w nie wypełnień jest zrobioną, a gzeuis czyli wieniec szafy (kram) osobno się składa, i osadza na wpust na jćj ścianach pionowych.

Półki w szafie wspierają się na listewkach, przyśrubowanych do boków szafy (fr. iasseanx).. Niekiedy zamiast wypełnień, pomiędzy ramy drzwi szafy składające wstawiają się szyby szklane, które dozwalają widzieć przedmioty w szafie zawarte, lub lustra (fr. armoire a glace).

2.    Szafy kredensowe, kredensy czyli bufety (fr. bujfets), służą do przechowywania naczyń stołowych, i złożone są zwykle z dwóch części na sobie stojących (fr. armoire a deux corps). Część dolna, zwykle szersza i głębsza od górnej, do przechowywania wszelkich naczyń większych przeznaczona, ma pod blatem zwykle kilka szuflad, około 5 cali wysokich; część górna zaś, przeznaczona na szkło i podzielona półkami, zrobioną jest jak zwyczajna szafa. Szerokość kredensów wynosi od 4 do 10 stóp, wysokość 6 do 7 '/a stóp, a głębokość części dolnej 24 do 26 cali, części górnćj zaś 13 do 16 cali.

3.    Szafy sklepowe. — Szafy sklepowe składają się zwykle z części dolnćj, głębszej, zajętej szufladami, i części górnćj, węższćj, czyli tak zwanych repozytoryów (repositorien), albo ry-

■ Fig. 133..    Fig. 139.

gałów z półkami na towary, która może być otwartą lub drzwiczkami zasuwanemi lub oszkloncini zamykaną. Stoły sklepowe czyli kantory przed szafami stojące, mogą mieć rozmaite urządzenie, a wysokość ich zwykle jest większą od wysokości stołów zwyczajuydi, i wynosi 34 do 3(1 cali. Fig. 132 i 133 przedstawiają widok z przodu i przecięcie zwyczajnego stołu sklepowego. Budowę jego wskazuje łig. 133, i dołączony pod nią szczegół, na większą skalę narysowany. Słupki narożne u, które częściej robią się czworokątne, tylko ze ściętemi rogami, połączone są z ramami bocznemi b na wpust, z poziomemi zaś sztukami cokulu (ii. sokd) i fryzu, na czop. Na ramy b nasadzone są na wpust osobne listwy krajnikowe c (kelsztosy), w które znów wypełnienia d są wpuszczone. Od strony wewnętrznej, tojest ku sprzedającym zwróconej, stoły tego rodzaju opatrzone są zwykle półkami otwartemi lub na drzwiczki zamykanemi; pod blatem zaś znajduje się zwykle szuflada na pieniądze.

Stosownie do bogactwa, z jakiem wewnątrz sklep jest ozdobiony, i szafy sklepowe mogą być albo' ze zwyczajnego drzewa wyrabiane pod farbę olejną lub klejową, albo też z drzew droższych wykonane i politurowane; przyczem, ku większej ich ozdobie, używane są często bogate rzeźby, bronzy i złocenia.

4.    Biblioteki czyli szafy na książki (fr. bibliothe-qnes). ■.— Z powodu różnych wymiarów książek, do których przechowania służą, szafy biblioteczne składają się zwykle z dwóch części, tojest: górnćj, na książki mniejsze od formatu in quarto, tojest mające od 9'/₂ do 12 cali wysokości i 7>/* do 8 cali szerokości, i części dolńćj, na książki większe, in Jołio, mające od 14 do 18 cali wysokości, a od 5) do 12 cali szerokie. Ta różna wysokość, książek nie pozwala na stałe osadzenie półek w szafie tego rodzaju; lecz półki te trzeba tak urządzić, aby mogły być według potrzeby podnoszone lub opuszczane. Do tego służą stosowne listewki w zęby wycięte (canlistwy, fr. cremailteres), pionowo przyśrubowane u wewnętrznych rogów szafy, w ten sposób, że ich odpowiednie wcięcia znajdują się na jednym poziomie we czterech rogach. We wcięcia te zakładają się przy każdym boku szafy poziome listewki, ścięte z obu stron ukośnie podług zębów, o które się opierają, a na tych dopiero poziomych listewkach osadzają się półki.

5.    S e k r e t e r k i czyli tak nazwane kantorki (fr. secrelai-res), służące do przechowywania różnych drobnych przedmiotów, mają zwykle do 6 stóp wysokości, do Ś'U szerokości, a do 21 cali głębokości. Spód ich zawiera najczęściej kilka szuflad, nad sobą umieszczonych, widocznych lub zakrytych dwuskrzydłowemi drzwiczkami. które osadzają się zwykle na zawiasach czopowych, na-