skanuj0129 (2)

105.    Typy komitetów wyborczych w Ordynacji wyborczej do Sejmu i Senatu

Senat - prawo zgłaszania przysługuje partiom politycznym i wyborcom - jedni i drudzy tworzą w tym celu tzw. okręgowe komitety wyborcze.

Sejm - zawsze konieczne jest zgłoszenie listy kandydatów, a po drugie, obok list okręgowych zgłaszane są też listy ogólnopolskie. Prawo zgłaszania kandydatów (list) przysługuje partiom politycznym oraz wyborcom. Partie mogą utworzyć koalicję wyborczą dla zgłoszenia wspólnych list kandydatów, a wyborcy (w liczbie przynajmniej 15) muszą utworzyć komitet wyborczy. Ogólnopolskie listy kandydatów mogą być zgłaszane tylko przez komitety wyborcze, które zarejestrowały listy okręgowe w co najmniej połowie okręgów wyborczych, lub te, które bezpośrednio po poprzednich wyborach zgłosiły istnienie klubu sejmowego liczącego co najmniej 15 kandydatów.

106.    Zalety i wady większościowego systemu wyborczego Zalety:

•    Większa stabilność rządzenia

•    Eliminacja ugrupować skrajnych

•    Obrany rząd ma bardziej jednorodny charakter. Nie jest konieczne tworzenie koalicji

•    Stworzone okręgi 1-mandatowe powodują lepszą identyfikację z wyborcami Wady:

•    Silna deformacja układu politycznego w społeczeństwie

•    Mniejszość pozbawiona reprezentacji politycznej

•    Mniejsza sprawiedliwość z punktu widzenia współczesnej demokracji

•    Nie jest to model właściwy dla nieustabilizowanego systemu partyjnego, ponieważ petryfikuje silne ugrupowania

107.    Zalety i wady proporcjonalnego systemu wyborczego

Do Sejmu RP wybiera się posłów w/g zasady proporcjonalności: 391 posłów z okręgowych list kandydatów na posłów w wielomandatowych okręgach wyborczych oraz 69 posłów z ogólnopolskich list

System d' Hondta (proporcjonalny ). Metoda ta polega na:

•    podziale liczby głosów otrzymanych przez poszczególne listy kolejno przez 1,2,3,4 itd.

•    uszeregowaniu największych otrzymanych w ten sposób ilorazów w szereg malejący, obejmujący tyle ilorazów, ile jest mandatów do podziału.

•    najmniejszy iloraz (wspólny dzielnik) zostaje następnie użyty do podziału liczb otrzymanych przez poszczególne listy głosów, a otrzymany stąd iloraz oznacza liczbę mandatów uzyskanych przez poszczególne listy.

Zalety:

•    w składzie organu przedstawicielskiego nie zachodzą takie deformacje, jak w systemie większościowym

•    lepsze zabezpieczenie interesów mniejszości

•    bardziej adekwatny model dla systemu nieustabilizowanego

•    większa sprawiedliwość demokratyczna Wady:

•    Utrudnia sformułowanie rządu mającego poparcie parlamentu - koalicje.

•    Czasami występuje kłopot z samym funkcjonowaniem sejmu - np. 25 partii po wyborach z 1991 r.

•    Łączy się z listami, wielopartyjnością, wielomandatowością systemu.

Rodzaje systemów proporcjonalnego podziału mandatów:

•    System Hare — Niemeyera (1842r. — pierwszy system proporcjonalnego obliczania głosów). Najbardziej sprawiedliwy, nie faworyzuje dużych ugrupowań.

•    System d’Hondta (Dont) - Preferuje silne partie. Stosowany był przy wyborach do Sejmu w latach 1993 i 1997, odstąpiono od niego w ordynacji wyborczej z 2001 roku, ale przywrócono ustawą z 26 lipca 2002r. System d’Hondta przyjmuje też obecna wersja ordynacji wyborczej do samorządu terytorialnego. Polega on na tym, że liczby głosów oddanych na poszczególne listy w okręgu wyborczym porządkuje się w ciąg liczb od największej do najmniejszej, a następnie liczby

79