Image66 (5)

Konkurs

Jak to działa?

U1 LM317

Na rysunku przedstawione są dwa schematy.

Jak zwykle zadanie konkursowe polega na rozszyfrowaniu .lak działa i do czego służy taki układ?

Odpowiedzi, koniecznie oznaczone dopiskiem Jak2, należy nadsyłać w terminie 45 dni od ukazania się tego numeru RdW. Nagrodami w konkursie będą kity AVT lub książki.

Rozwiązanie zadania z EdW 10/2005

Przedstawiony schemat z jednym tranzystorem PNP i układem LM317 to prosty stabilizator z ogranicznikiem prądu wyjściowego.

Układ celowo narysowano w sposób nieco utrudniający analizę - łatwiej prześledzić działanie po narysowaniu w postaci takiej, jak na dolnym rysunku. Wartości rezystorów R I i R.2 wskazują, że chodzi o stabilizator o napięciu wyjściowym około IO...ICi,5V i to jest oczywiste.

Oznacza to, że napięcie podawane na zaciski IN powinno być znacząco większe od 10V

i wynosić co najmniej 12V. a lepiej jeszcze więcej. Tranzystor Tl zwykły tranzystor bipolarny PNP pełni w tym układzie rolę ogranicznika prądowego. Wartość rezystora Tl wyznacza prąd bazy Tl - będzie on wynosił około 0, lmA lub nieco więcej. Już to wskazuje, że Tl to nie element mocy, tylko popularny tranzystor małej mocy PNP. Zwykłe tranzystory bipolarne małej mocy mają wzmocnienie prądowe rzędu 100 ..300. Oznacza to, że maksymalny prąd kolektora Tl będzie rzędu l0mA...30mA. Potwierdza więc, że straty mocy będą niew ielkie i rzeczywiście może to być tranzystor małej mocy. W oryginale proponowany jest popularny amerykański tranzystor 2N2907 o maksymalnym napięciu Vceo równym 40V i maksymalnym prądzie kolektora 800mA. Jak widać, i napięcie, i prąd pracy w omawianym układzie będą znacznie mniejsze. Można zamiast tranzystora 2N2907 zastosować europejski odpow iednik BC33⁷ o niemal identycznych parametrach, ale także BC338 o nieco mniejszym dopuszczanym napięciu Vctu równym 25V. W układzie śmiało można też zastosować popularny BC558 o mniejszym prądzie i mocy. Najistotniejszym parametrem jest tu moc strat, która dla 2N2907 i BC337/338 wynosi 625mW, a dla BC558 - 500mW.

Warto pamiętać o takim prostym ograniczniku prądowym w postaci tranzystora z niewielkim ustalonym prądem bazy. Nie jest to jednak rozwiązanie doskonałe z uwagi na przebieg charakterystyki ograniczania. Wartość prądu ograniczania zależy też od napięcia wejściowego [Iłr=(UiN-0,6V)/R3]. Ponadto prąd maksymalny trzeba dobierać indywidualnie do danego egzemplarza tranzystora. Także po wymianie tranzystora należy przeprowadzić kontrolę i korektę wartości rezystora R3, żeby uzyskać ograniczanie na potrzebnym poziomie.

Nic jest to więc rozwiązanie godne polecenia, jednak warto pamiętać, że istnieje taki prosty sposób ograniczania prądu zasilacza

Zadanie okazało się dość trudne. Niemniej większość nadesłanych odpowiedzi była poprawna. Tylko kilka osób dało się zwieść pokrętnemu sposobowi narysowania schematu. Nagrody otrzymują:

Janusz Muszyński - Maszewo, Leszek Maron Szczecin, Mateusz Wiśniewski - Słone.

LAMINAT
1 warstwa		2 warstwy |
100*160	2,50 zł	100*160	2,S xł
120*240	S xł	100*200	3,7 Ml
180*230	7 Z<	150*150	4,1 Zł
190*285	10x1	155*230	9 zł
85*830	3,7 xl	210*220	8 zł
90*200	3x1	250*265	12,2 zł
		85*370	4,1 zł

CHEM04

Drobnokrystaliczny środek trawiący 8327; 100g/0.5L roztworu.

Zt

Folia termo-transferowa do samodzielnego wykonywania płytek drukowanych TESEOOB -10 arkuszy A4 31 zt

TESeOOA

- S arkuszy A4 16,50 21

Pisak do rysowania obwodów drukowanych EDDING404 - kreska = 0.75mm B zł EDDING400 - kreska = 1mm 8 zl

CHEM14

Środek do cynowania chemicznego 90g/1l wody. Wysokiej jakości kąpiel chemiczna bez prądowa do obwodów drukowanych. Wytwarza błyszczące, szczelne powłoki o do brój przyczepności i lutowalności.

Grubość powłoki 5+12 um ^9 zf

ET10

Zbiornik do wykonywania płytek drukowanych z pompką i grzałką 100W/230V

-    wymiary zewnętrzne: 292 x 235 x 37mm

-    wymiary wewnętrzne: 275 x 205 x 30mm 810 zł

Zamówienia przyjmuj© Dział Handlowy AVT, 01-939 Warszawa, ul. Burleska 9, teł.: (22) 568 99 50, fax [phone] e-mail: [e-mail]

12 Luty2006 Elektronika dla Wszystkich