rośliny III (13)

Krzewy i krzewinki - ochrona częściowa

Porzeczka czarna

Ribes nigrum, A

Ta powszechnie znana roślina jest krzewem osiągającym 80-130 cm wysokości. Liście ma duże, ogonkowe, 3-5-klapowe, szarozielone, z orzęsionymi po spodniej stronie nerwami. Gruczolki na liściach, pakach i owocach wydzielają charakterystyczna, intensywna woń. Kwiaty porzeczki, barwy żółtawozielonej, zebrane sa w zwisające grona; owoce dojrzewają stopniowo. Wartość lecznicza porzeczki czarnej znana jest już od XVI wieku. W celach leczniczych wykorzystuje się zarówno owoce, jak i liście. Suszone liście sa używane głównie jako środek przeciwzapalny, napotny i moczopędny. Świeże owoce spożywa się na surowo bądź przerabia na soki, dżemy, galaretki, nalewki, itp. Stosowane sa również w formie naparu z suszonych jagód w przeziębieniach, kamicy nerkowej i stanach zapalnych pęcherza. Owoce zawierają ogromne ilości witaminy C.

Porzeczka czarna występuje na całym obszarze kraju w wilgotnych lasach i zaroślach. W hodowli uzyskano wiele odmian uprawnych. Ochronie podlegają tylko okazy ze stanowisk naturalnych.

Wilżyna ciernista

Ononis spinosj, B

Jest bylina lub półkrzewem o zdrewniałych korzeniach i dolnych częściach łodyg, które sa gęsto pokryte liśćmi i cierniami. Zwykle roślina ta osiąga wysokość 30-CjO cm. Liście górne sa pojedyncze, dolne złożone z 3 listków (środkowy większy, długoogonkowy). Różowe, grzbieciste kwiaty (typowe dla roślin z rodziny motylkowatych) umiejscowione sa pojedynczo (czasem po dwa) w katach liści, górne tworzą luźne grona. Wilżyna kwitnie od czerwca do września. Owocem jest brunatnożólty, owłosiony, zazwyczaj jednonasienny strąk. Korzenie wilżyny ciernistej wykorzystuje się w ziołolecznictwie. Zawierają olejek eteryczny, garbniki, kwasy organiczne i sole mineralne. Stosowane sa głównie w chorobach nerek, kamicy moczowej i gośćcu. Wchodzą w skład wielu mieszanek ziołowych.

Wilżyna ciernista rośnie u nas na suchych lakach, przydrożach, miedzach i zadarnionych zboczach. W stanie dzikim występuje dość rzadko, bardziej pospolita na zachodzie Polski. Dla potrzeb farmaceutycznych roślina ta jest uprawiana dość często.

'7-uljiźz) m>j

33