strona (11)

U góry z lewej: różnorodne materiały na podłoża. Od lewej: piasek otwornicowy, gruby gruz koralowy i drobny gruz koralowy.

U góry z prawej: Babka pasana i krewetka pistoletowa (Cryptocentms cinctus i Alpheus sp.) są bardzo pożyteczne dzięki swojemu trybowi życia -grzebiąc ciągle w podłożu przyczyniają się do jego spulchniania.

Materiały na podłoże

W hodowli organizmów morskich bardzo ważną rolę odgrywa rodzaj zastosowanego podłoża. Nie jest ono tylko miejscem życia dla wielu gatunków bezkręgowców i ryb, ale pełni również istotne funkcje biologiczne decydujące o jakości wody. To w nim zachodzą procesy rozkładu i przemiany materii, które stabilizują parametry wody morskiej. Jednak żeby podłoże mogło dobrze wypełniać swoje funkcje, jego wnętrze musi tętnić życiem.

Nie wszystkie materiały są na równi przydatne do tworzenia podłoży. Najlepiej użyć do tego luźnego, nie zlepiającego się piasku koralowego o różnej wielkości ziaren. Wspaniale sprawdził się także piasek otwornicowy. Takie podłoże sprosta wymaganiom większości organizmów morskich. Tworzące go ziarna są pozbawione jakichkolwiek ostrych krawędzi i dlatego nie zranią one zwierząt, które lubią grzebać w podłożu zbiornika. Nie uszkodzą one nawet delikatnych ryb z rodziny warga-czowatych, chociaż należące do niej gatunki uwielbiają zakopywać się w piasku podłoża. Kolejną zaletą piasku otwornicowego jest to, że daje się on z łatwością oczyszczać. Zarówno piasek koralowy, jak i piasek otwornicowy składa się wyłącznie z wapnia. Dlatego oba te materiały mogą buforować wartość pH wody.

Ryby wargaczowate można też hodować w zbiornikach, których podłoże stanowi znacznie tańszy piasek kwarcowy. Jednak jego właściwości są znacznie gorsze, ponieważ ziarna kwarcu nie potrafią buforować pH wody, a poza tym mają tendencję do sklejania się.

Do przygotowania dobrego podłoża w akwarium można użyć równocześnie kilku materiałów różniących się granulacją ziaren. Po uformowaniu podłoża dużymi skałami wydzielmy poszczególne jego strefy tak, żeby zapobiec zbytniemu mieszaniu się tych różnorodnych materiałów. Przy wyborze wielkości ziaren musimy uwzględnić szczególne preferencje niektórych naszych podopiecznych. Szczęknik żółty (Opisthognathus aurifrons) i większość krewetek pistoletowych (Alphe-idae) potrzebuje np. grubego gruzu koralowego, w którym zbudują sobie jamy mieszkalne.

Jednak w większości przypadków na podłoże do akwarium lepiej wybrać nie gruby gruz, ale drobny piasek koralowy. Jeśli ziarna piasku będą zbyt duże, to w pustych przestrzeniach tego materiału zacznie się zbierać brud, który później opadnie aż na dno zbiornika. A stąd będzie nam już go bardzo trudno usunąć. Podobny los spotka resztki pożywienia, które na domiar złego zaczną tam później gnić.

Napełniając zbiornik materiałem na podłoże, zróbmy to tak, żeby powstał niewielki spadek ku przodowi akwarium. Przy przedniej krawędzi zbiornika powinna się wtedy znaleźć warstwa o grubości co najmniej 2-3 cm. Po wpuszczeniu do akwarium, wiele organizmów morskich będzie niwelować tę różnicę poziomów, ale takie zachowanie nie spowoduje żadnych niekorzystnych następstw dla pozostałych mieszkańców zbiornika. Jeśli chcemy hodować przedstawicieli szorstników (Ceńantharia) lub inne, zagrzebujące się w podłożu, gatunki zwierząt, to usypywana warstwa podłoża powinna być grubsza. Najlepiej skorzystać wtedy z plastikowych naczyń lub pustych przestrzeni powstających za skałami wystroju. Napełnijmy je odpowiednio grubą warstwą materiału, a później „przesadźmy” zwierzęta na preferowany przez nie rodzaj podłoża. Wiele cennych porad znajdą Państwo przy opisach konkretnych gatunków w części książki poświęconej systematyce organizmów morskich.