IMG44

I. POJĘCIE TRUDNOŚCI WYCHOWAWCZYCH

Potoczne uiywanietermhni: trudności wychowawcze, także przez nauczycieli, pozostawia wiele do tyczenia; jest na ogól nieprecyzyjne i wieloznaczne. Nierzadko przypisuje się je uczniowi, który: a) nie potrafi lub nie jest w stanie nawiązać poprawnych stosunków społecznych z rówieśnikami i dorosłymi, wskutek czego popada z nimi w częste konflikty; b) „nie wie, czego chce i wysuwa w stosunku do innych ludzi rozmaite pretensje — otwarte czy ukryte”, jest to uczeń uwikłany w wewnętrzne konflikty, wywierające wyraźne piętno na jego zachowaniu; c) sprawia nauczycielom wiele kłopotów w pracy dydaktyczno-wychowawcze] I nie poddaje się zwykłym oddziaływaniom pedagogicznym; d) czyni niezadowalające postępy w nauce, pomimo powszechnej o nim opinii jako uczniu zdolnym (Konopnicki J*, lt71, a. 23 i n.).

Pierwsze zasygnalizowane wyiej rozumienie pojęcia ucznia trudnego uwypukla związane z nim trudności w sensie społecznym, drugie psychologicznym, trzecie wychowawczym, a czwarte dydaktycznym. Tak więc niektórzy trudncid wychowawcze upatrują przede wszystkim w konfliktowych stosunkach społecznych i rówieśnikami i dorosłymi (a); inni — w wewnętrznej dezintegracji w sferze osobowości, charakteryzującej się min. sflaczaniem nieuzasadnionych pretensji i przeżywaniem w nadmiarze konfliktów wewnętrznych (b); jesacze inni — w sprawianiu nauczycielom czy wychowawcom kłopotów wyjątkowo trudnych do pozbycia aię (c); pozostali zaś — w wyraźnych brakach osiągnięć w nauce mkotneg (d), T&kte sposoby rosiHiienls trudności tda mogą w pełni zadowalać, choćby ae względu na swą Jednostronną | pewną tendencyjność przypisywanych im wmmń Hle do przyjęcia }sst siuiftlnlw trsaoi sposób Id roawadam*. askłsdający *—*. prdktyemiła maca biorąc — bssrad-ność ctytihi wychowującego. Rozumienie to — jak dusznie psdkrwia J. Konopnfcrki (I9T1, a SS i aj — JM prótą ola-m\mm aobls tycia prasa wjcheamwrów, «ho nawet sam-Ha edpesdsdanlnsśti aa drtscko aa wtassu mepowod—nia Che-

la gtomu* o

dm