IMG64

niu nogami, trzaskaniu drzwiami; 4) negatywizmu, tj. zachowania opozycyjnego, które przejawia się np. w odmowie współpracy z innymi; 5) podejrzliwości, czyli okazywaniu jawnej nieufności innym ludziom; 6) urazy, wyrażającej się w uczuciu złości czy nawet nienawiści do innych osób i całego świata za rzeczywiste lub urojone krzyWdy; 7) drażliwości (irytacji), czyli gotowości do wyrażanie negatywnych odczuć, jak porywczość, obrażliwość, zrzędliwość, szorstkość i grubiańskość i to z błahych często powodów oraz 8) poczucia winy, tzn. odczuwania własnych wyrzutów sumienia.

Aby lepiej rozumieć zachowanie agresywne uczniów nadmiernie aktywnych warto wiedzieć, iż istnieją różne teorie wyjaśniające psychologiczne mechanizmy, leżące u podstaw takiego zachowania. Jedna z nich zakłada, iż agresja jest następstwem frustracji (Dollard Doob L.W. i in., 1939). W świetle tej teorii wyładowanie agresji może być skierowane przeciwko osobie lub rzeczy, o której wiadomo, że jest źródłem frustracji, bądź przeciwko tzw. „kożłu ofiarnemu”, jeśli sprawca frustracji jest nieznany łub wszelka z nim walka byłaby beznadziejna, bądź też przeciwko samemu sobie. W tym ostatnim przypadku mamy do czynienia z autoagresją, wyrażającą się min. we wspomnianym już poczuciu winy, a takie w takich obserwował nych symptomach, jak zagryzanie warg, wyrywanie sobie włosów, a niekiedy w rzeczywistych lub upozorowanych próbach samobójczych. Inna teoria uwydatnia szczególny wpływ obserwacji zachowania agresywnego na późniejsze przejawy agresywności u osoby obserwowanej (Bandura A. i Waltera R. EL, 1988). Według założeń tej teorii obserwowane zachowanie agresywne wpływa zarówno na silę, jak i na sposób okazywania agresji Zależy to min. od rodzaju wzorca (modelu zachowania agresywnego, jak I od sposobu jego ujawniania się (np. za pomocą filmu, sztuki teatralnej, audycji radiowej tub też poprzez określoną sytuację życiową) oraz osobistego stosunku do obserwowanego modelu agresywnego zachowania.

Agresywność ucmlśw nadmiernie aktywnych występuje as egtt    wśród chłopców akt wśród dziewcząt Uczniowie d

a reguły nie potrafią dtotj iskśM na jednym miejscu, są roa-tarpdeaś, sdsbsncamrwwaiii, uiesdy wypUno w ni. Toteż sprawie*